APEL W OBRONIE NIEZALEŻNOŚCI BADAŃ NAUKOWYCH W POLSCE

Kilkanaście dni temu, dr hab. Michał Bilewicz, prof. UW, pracownik Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, stał się, w związku z wygłoszonym przez Niego wykładem na konferencji naukowej w muzeum POLIN, przedmiotem ataku ze strony dwóch senatorów RP. Traktując to wydarzenie nie tylko w kategoriach personalnych, ale przede wszystkim jako próbę naruszania wolności badań naukowych w Polsce, Rada Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego w dniu 25 marca 2018 r. podjęła uchwałę w sprawie obrony niezależności badań naukowych (treść uchwały poniżej).My, niżej podpisani, popieramy uchwałę Rady Wydziału Psychologii UW. Opowiadamy się za pełną niezależnością badań naukowych w Polsce. Stajemy także w obronie atakowanego profesora Uniwersytetu Warszawskiego. Jednocześnie dziękujemy Panu Ministrowi Nauki i Szkolnictwa Wyższego RP Jarosławowi Gowinowi za wypowiedź  potwierdzającą Jego wolę utrzymania w Polsce pełnej niezależności badań naukowych od polityki.

 

Treść uchwały Rady Wydziału Psychologii UW z dnia 25 marca 2018 r.:

Rada Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego zwraca uwagę na niepokojące fakty, które miały miejsce w ostatnim czasie. W dniach 13-15 marca w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN odbyła się międzynarodowa konferencja „MARZEC ’68 PO PIĘĆDZIESIĘCIU LATACH”. W jej ramach miał miejsce wykład członka naszej społeczności, dr. hab. Michała Bilewicza, prof. UW, pod tytułem “Epidemie mowy nienawiści”. Podczas wystąpienia przedstawione zostały m.in. wyniki wielu badań o różnorodnej metodologii, opublikowane w renomowanych czasopismach o zasięgu międzynarodowym. Wykład uzupełniła merytoryczna dyskusja słuchaczy reprezentujących różne światopoglądy i szkoły naukowe, będąca przykładem dyskursu naukowego prowadzonego z pełnym szacunkiem dla adwersarzy.

Wykład stał się pretekstem do oskarżeń, wysuwanych między innymi przez Senatorów RP, Panów Artura Warzochę i Rafała Ślusarza. Wydali oni oświadczenie skierowane do Marszałka Senatu, w którym nie tylko negatywnie i niemerytorycznie ocenili wykład, lecz także skrytykowali zasady finansowania badań naukowych stosowane przez Narodowe Centrum Nauki, sugerując, że mogą one wiązać się z wydatkowaniem środków publicznych na działania sprzeczne z polską racją stanu. Ich oświadczenie zawiera apel o dokonanie przez MNiSW kontroli wydatkowania środków przyznanych przez NCN, w tym środków przyznanych również prof. Michałowi Bilewiczowi.W opinii Rady Wydziału Psychologii UW oświadczenie Panów Senatorów Artura Warzochy i Rafała Ślusarza stanowi nieuprawnioną ingerencję w niezależność badań naukowych prowadzonych w naszym kraju i zasad ich finansowania. Badania finansowane przez agendy podległe Ministrowi Nauki i Szkolnictwa Wyższego (np. NCN) prowadzone są z zachowaniem pełnej transparentności zarówno finansowej, jak i merytorycznej, recenzowane przez wielu niezależnych ekspertów (w tym uznanych w danej dziedzinie zagranicznych badaczy).

Rada Wydziału Psychologii UW wyraża obawę, że działania takie jak wspomniany wyżej apel Senatorów Artura Warzochy i Rafała Ślusarza stanowią de facto apel do decydentów o wspieranie przez agendy państwowe jedynie działań, których celem byłoby potwierdzenie tez zgodnych z poglądami przedstawicieli władz (celowo nie używamy słowa „badania”, gdyż założeniem wszelkich badań naukowych jest otwartość na fakty niezgodne z przyjętymi z góry tezami).Rada Wydziału Psychologii UW jest zaniepokojona nie tylko niemerytorycznym atakiem na wybitnego badacza i członka naszej społeczności, lecz przede wszystkim negowaniem autorytetu nauki i propagowaniem wizji, w której badania naukowe powinny być podporządkowane określonej ideologii.

Apelujemy do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Pana Jarosława Gowina, o wsparcie swoim autorytetem wolności badań naukowych jako podstawy rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz liczymy na publiczne zabranie głosu przez Pana Ministra w tej sprawie.