List otwarty Akademickiego Komitetu Protestacyjnego w Łodzi - Ustawa 2-0

Wyrażamy kategoryczny sprzeciw wobec założeń,  sposobu przygotowania i procedowania oraz treści tzw. Ustawy 2.0 („Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce”). Uważamy, że ustawa ta będzie aktem wysoce szkodliwym nie tylko dla społeczności akademickiej, tj. studentów, pracowników naukowych, dydaktycznych i administracyjnych uczelni wyższych, ale przede wszystkim dla ośrodków akademickich, całych regionów, a w konsekwencji dla rozwoju Polski. Szczególnie zagrożone są:

• rozwój regionów – zmiana struktury finansowania nauki i szkolnictwa wyższego prowadząca do koncentracji środków w kilku wybranych uczelniach przy jednoczesnym zamrożeniu wysokości nakładów na naukę i szkolnictwo wyższe zagrozi bytowi średnich i mniejszych ośrodków akademickich. Doprowadzi to do cywilizacyjnego regresu całych regionów, ponieważ uniwersytety od zawsze pełniły kluczowe role dla ich rozwoju, będąc instytucjami kulturotwórczymi,  miastotwórczymi, innowacyjnymi i stymulującymi rozwój gospodarczy. Pogłębi to podział między metropoliami i peryferiami oraz utrudni realizację zasady równości szans niezależnie od miejsca urodzenia;
   
• autonomia, samorządność i wewnętrzna demokracja, głęboko osadzone w polskiej tradycji uniwersyteckiej – wprowadzenie rad uczelni, składających się w większości z osób spoza akademii, może uzależnić uniwersytety od lokalnych układów polityczno-biznesowych, a zwiększenie roli rektora kosztem kompetencji dotychczas istniejących, wewnątrzuczelnianych ciał kolegialnych spowoduje nadmierną centralizację władzy;
  
  
• efektywność  zarządzania uczelnią – radom uczelni zostaną przyznane szerokie kompetencje w zarządzaniu przy jednoczesnym braku określenia zakresu odpowiedzialności. Ponadto, niejasne są zasady przedstawiania kandydatów na członków rady. Rady te dublują w dużej mierze funkcje już istniejących organów doradczych, np. rad biznesu, które działają pro bono. Projektowane zmiany strukturalne, w tym wprowadzenie rad uczelni, zamiast zwiększenia efektywności, grożą paraliżem organizacyjnym i rażącym marnotrawieniem środków publicznych;
  
  
• prawa pracownicze i rola związków zawodowych – ustawa zakłada ograniczenie roli związków zawodowych w uczelni, między innymi poprzez brak ich przedstawicieli w składzie rad uczelni. Zmiana zasad rozwiązywania umów z pracownikami pozwala na wprowadzenie praktyk zwalniania z pracy „niewygodnych” osób. Niższy wiek emerytalny dla kobiet spowoduje ich wykluczenie z aktywności naukowej i dydaktycznej oraz zmarnowanie zasobów ich wiedzy i umiejętności;
  
  
• podmiotowość nauki polskiej i jej rola w tworzeniu kultury i dziedzictwa narodowego - nacisk na publikowanie w językach obcych będzie prowadził do podporządkowania kierunków rozwoju polskiej nauki zainteresowaniom odbiorcy zagranicznego i ograniczy służebną rolę polskiej nauki, zwłaszcza nauk humanistycznych i społecznych, dla społeczeństwa polskiego. Ponadto, część dyscyplin naukowych o długiej tradycji i niezaprzeczalnym, unikatowym dorobku przestanie istnieć, a wraz z tym zagrożona będzie część polskiej tożsamości narodowej.

Z uwagi na wymienione zagrożenia związane z wprowadzeniem projektu w życie, domagamy się odrzucenia ustawy w całości i podjęcia realnego dialogu ze wszystkimi środowiskami zgłaszającymi  zastrzeżenia wobec projektu, jak i dotychczasowego sposobu jego procedowania. Uważamy, że prawdziwa reforma polskiej nauki może być przeprowadzona tylko przy współudziale wszystkich środowisk. Jednocześnie wzywamy ministra nauki i szkolnictwa wyższego Jarosława Gowina do zrealizowania zapowiedzianego znacznego zwiększenia finansowania szkolnictwa wyższego i nauki.

Akademicki Komitet Protestacyjny w Łodzi    Skontaktuj się z autorem petycji