Petycja w sprawie ocalenia alei drzew przy trasie Pszczew - Stołuń
My, niżej podpisani mieszkańcy i sympatycy gminy Pszczew, wyrażamy swój sprzeciw wobec planowanej wycinki drzewostanu podczas planowanego remontu drogi powiatowej nr 1328F na odcinku Pszczew - Stołuń.
Mimo iż projekt przebudowy drogi był objęty konsultacjami społecznymi, to kwestia planowanego wycięcia nie była eksponowana. Wręcz przeciwnie. Apelujemy do włodarzy gminy Pszczew o odpowiedni szacunek do jej terenów i zasobów. Dotychczasowe decyzje wydane w tej sprawie jednoznacznie wskazują na brak woli uchronienia przed wycinką licznych okazów drzew rosnących wzdłuż drogi. Na podstawie przytoczonych niżej argumentów wnioskujemy o wstrzymanie decyzji o wycince na zaplanowaną skalę i ponowne, rozważne przeanalizowanie dewastacji wieloletnich alei lipowych.
Droga, która ma być poddana przebudowie, znajduje się w obszarze chronionego krajobrazu “Gorzycko”, Natura 2000 Jeziora Pszczewskie i Dolina Obry, Natura 2000 Rynna Jezior Obrzańskich oraz na terenie Pszczewskiego Parku Krajobrazowego. Według Decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia (OS.6220.1.2022) planowany remont drogi “... nie wpłynie na obniżenie potencjału ekosystemów stanowiących korytarz ekologiczny (...) chronionego krajobrazu i nie obniży wartości ekosystemów pełniących usługi dla turystyki i wypoczynku.’’ Nie zgadzamy się z tym stwierdzeniem.
Omawiany drzewostan lipowy ma istotne walory krajobrazowe i estetyczne. Z turystycznego punktu widzenia wpływa na atrakcyjność okolicy. Jej charakter przyciąga osoby pragnące obcować z naturą w jej prawdziwej, życiodajnej i nienaruszonej formie. Podejmując decyzje dotyczące ingerencji w istniejący krajobraz należy o tym pamiętać, gdyż obecność turystów na terenie gminy ma bardzo duże znaczenie dla jej budżetu. Jeszcze 30 lat temu pobocza większości gminnych dróg obsadzone były gęsto drzewami, głównie owocowymi. Starsi mieszkańcy na pewno pamiętają dorodne jabłka, grusze, śliwy i czereśnie.
Z uwagi na aktualną, pogarszającą się sytuację hydrologiczną wycięcie blisko 1000 drzew nieuchronnie spowoduje znaczny ubytek w retencji wody. Drzewa - zwłaszcza te znaczących rozmiarów - stanowią bardzo ważny element walki z długotrwałą suszą. Lipa uznawana jest za szczególnie ważny i efektywny gatunek w retencji wody.
W odniesieniu do bagatelizowanego aspektu ekologicznego dla lokalnego ekosystemu należy podkreślić, że jedną z najważniejszych funkcji drzew jest neutralizacja wytwarzanych przez człowieka zanieczyszczeń atmosferycznych. Uczestniczą również w redukcji gazów cieplarnianych, uwalniając w procesie fotosyntezy życiodajny tlen. Z kolei poprzez system korzeniowy drzewa pobierają z gleby i dezaktywują m.in. metale ciężkie. Dobroczynny wpływ drzew na jakość powietrza wynika także z procesów transpiracji, czyli parowania wody poprzez niewielkie pory znajdujące się na liściach i łodygach. Woda wyparowana przez drzewo pochłania ciepło z otoczenia, przyczyniając się do obniżenia temperatury nawet o 11⁰C. Wymienione oddziaływanie drzew na otoczenie jest nie do przecenienia, zwłaszcza przy corocznych wzbierających na sile falach upałów. W przypadku drzew rosnących przy trasie oraz alei lipowych umiejscowionych przy wjazdach do miejscowości fakt ten doceniają nie tylko piesi oraz rowerzyści, ale również kierowcy zmotoryzowani.
Zgodnie z uchwałą nr V/75/19 Sejmiku Województwa Lubuskiego z dnia 15 kwietnia 2019 r. w sprawie Pszczewskiego Parku Krajobrazowego ochrona parku obejmować ma m.in. zachowanie i odtwarzanie charakterystycznych układów zadrzewień, w tym zwłaszcza alei przydrożnych. Przewiduje również zakaz likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych. Powoływanie się na odstępstwo od w/w zakazów przysługujące przedsięwzięciom celu publicznego na mocy art. 17 ust. 2 pkt 4 uznajemy za przejaw biernej, a nawet lekceważącej postawy wobec walorów otaczającego nas krajobrazu.
Przygotowany projekt budowlany zwraca uwagę na występowanie znacznej części drzew bardzo blisko krawędzi jezdni - mniej niż 3 metry, które niegdyś nasadzane były jako przydrożne aleje. Podkreślono w nim również, że wiele z nich jest znaczących rozmiarów o obwodach większych niż 100 cm. Należy zaznaczyć, że przywoływana odległość drzew od krawędzi jezdni zgodnie z rozporządzeniem ministra transportu i gospodarki morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. z 1999 r. Nr 43, poz. 430) dotyczy nowo powstających dróg. W przypadku przebudowy lub remontowania drogi dopuszczalna jest mniejsza odległość, o czym mówi § 53 ust. 3.
Niewątpliwie bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego jest ważną kwestią przy planowanej przebudowie. Jednak może się ono wiązać z krótkowzroczną dewastacją drzewostanu. W tym miejscu warto przytoczyć wyniki badań przeprowadzanych na terenie Europy, które dowodzą, że na drogach, których pobocza zostały pozbawione drzew, gwałtownie wzrasta liczba poważnych wypadków drogowych. Jest to spowodowane subiektywnym wzrostem poczucia bezpieczeństwa kierowców, co u wielu z nich przekłada się na nadmierną prędkość, ryzykowne zachowania, prowadzące do utraty kontroli nad pojazdem. Biorąc pod uwagę, że aleje lipowe, usytuowane są głównie przed miejscowościami, jest to dodatkowy argument za uchronieniem ich przed wycięciem. Ich obecność, oprócz walorów estetycznych, wymiernie wpływa na dostosowanie prędkości do warunków panujących w terenie zabudowanym.
Aktualny stan drogi zdecydowanie wymaga remontu, jednak nie musi się on wiązać z wycięciem takiej liczby drzew. Warto zwrócić uwagę na najnowsze rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r., które dopuszcza drogi typu 2-1, funkcjonujące z powodzeniem w całej Europie, a zwłaszcza w Holandii i Danii, stanowiące idealne rozwiązanie dla gminy Pszczew. Apelujemy do władz samorządowych naszego regionu o ponowne rozważanie zgłaszanego przez nas problemu. Wnosimy również wniosek o odtworzenie alei lipowych wzdłuż całej trasy Pszczew - Stołuń.
Renata i Dariusz Piotrowscy Skontaktuj się z autorem petycji