Petycja do Ministra Edukacji Narodowej o wpisanie do rozporządzenia w sprawie wymagań wobec szkół i placówek działań antydyskryminacyjnych

Szanowny Panie Ministrze!

Zwracamy się ze stanowczą prośbą o pilną nowelizację Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 sierpnia 2019 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań wobec szkół i placówek w zakresie wymagania czwartego "Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne". Domagamy się, aby w charakterystyce tego wymagania przywrócono zapis o konieczności realizacji działań antydyskryminacyjnych w brzmieniu: "W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki" oraz "W przedszkolu są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność przedszkola."

Warto przypomnieć, że wymagania te zawarte były w przepisach obowiązujących przed reformą edukacji. W 2017 r. - przy okazji dostosowywania prawa do nowej struktury szkół i przedszkoli - działania antydyskryminacyjne "wycięto" z rozporządzenia o wymaganiach. Szkoły, placówki i przedszkola zostały więc formalnie zwolnione z nadzoru w tym zakresie. Trudno mówić o przeoczeniu, bo w trybie konsultacji zabrał wówczas głos Rzecznik Praw Obywatelskich, upominając się o brakujące zapisy. Niestety, bezskutecznie. W konsekwencji dyrektorzy i nauczyciele odebrali sygnał, że edukacja antydyskryminacyjna nie jest dobrze widziana przez nowe władze oświatowe, co stanowi typowy przejaw działania efektu mrożącego.

Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie do Anny Zalewskiej z 12 lipca 2017 roku zwracał uwagę, że obowiązek prowadzenia działań antydyskryminacyjnych we wszystkich przedszkolach, szkołach i placówkach oświatowych w Polsce wynika wprost z wiążących Polskę aktów prawa międzynarodowego, a umieszczenie tego obowiązku w rozporządzeniu z dnia 6 sierpnia 2015 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek umożliwiało właściwe wdrożenie standardów przywołanych przez niego Konwencji, w tym pozwalało na monitorowanie jego realizacji.

 

Decyzja minister Zalewskiej wprowadziła niebezpieczny chaos prawny. Wprawdzie szkoły nadal zobowiązane są do prowadzenia działań antydyskryminacyjnych, ale realizacja tego obowiązku nie jest monitorowana przez nadzór pedagogiczny, co w wielu wypadkach rzutuje negatywnie na jakość oferty edukacyjnej. Mamy do czynienia z brakującym ogniwem miedzy powinnościami szkoły wynikającymi z Ustawy Prawo Oświatowe i Karty Nauczyciela, a szkolną pragmatyką i systemem nadzoru.

 

Argumenty Rzecznika Praw Obywatelskich nie straciły na aktualności, dlatego przypominamy wspomniany wyżej list:

PDF: List RPO do Anny Zalewskiej z 12 lipca 2017 roku

W ostatnim czasie potrzeba działań antydyskryminacyjnych stała się wręcz paląca. Uczniowie i uczennice powinni być objęci ochroną i wsparciem wobec licznych aktów stygmatyzacji mniejszości w przestrzeni publicznej, nasilenia agresji słownej, dehumanizacji i uprzedzeń cynicznie podsycanych przez polityków w rytm kalendarza wyborczego. Tym bardziej konieczne jest prowadzenie w szkole systematycznej edukacji antydyskryminacyjnej.

Nauczyciele i nauczycielki
Protest z Wykrzyknikiem