PETYCJA DO ZARZĄDU CENTRALNEGO PORTU KOMUNIKACYJNEGO, GDDKiA, pełnomocnika rządu ds. CPK, dyrektora GDOŚ, Ministerstwa Klimatu oraz Ministerstwa Infrasktruktury oraz posłów RP
Stanowiąca protest przeciwko Autostradowej Obwodnicy Warszawy przez Chojnowski Park Krajobrazowy oraz Mazowiecki Park Krajobrazowy
Zaniepokojeni proponowanym korytarzem AOW wyrażamy sprzeciw wobec perspektywy przeprowadzenia autostrady przez Chojnowski Park Krajobrazowy a także bagna Całowanie w Mazowieckim Parku Krajobrazowym. Chojnowski Park Krajobrazowy to cenne, biologicznie czynne tereny stanowiące przeciwwagę dla zurbanizowanej aglomeracji warszawskiej. To zielone płuca Warszawy! Tereny przez, które miałaby przebiegać autostrada znajdują się w strefie ochrony urbanistycznej. Są one cenne przyrodniczo,występuje na nich wiele unikatowych, chronionych gatunków, zarówno roślin, jak i zwierząt, a także ptaków objętych ścisłą ochroną i wymienionych w Dyrektywie OSO oraz w Programie Ochrony Przyrody dla Nadleśnictwa Chojnów na lata 2018-2028 zatwierdzionym przez Ministerstwo Środowiska.
Bagno Całowanie to jedno z największych torfowisk Mazowsza, ostoja zagrożonych gatunków zwierząt i siedlisko cennej flory. Torfowisko Całowanie jest ostoją ptaków o randze krajowej (wg klasyfikacji Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków). Występują tu ptaki siewkowate: zagrożony kulik wielki (Numenius arquata), rycyk (Limosa limosa), krwawodziób (Tringa totanus) i bekas kszyk (Gallinago gallinago). Zakładają też gniazda drapieżne błotniaki łąkowe (Circus pygargus) i licznie występujące derkacze (Crex crex) - gatunek zagrożony w skali światowej. Gnieżdżą się też bocian czarny (Ciconia nigra), żuraw (Grus grus) i bączek (Ixobrychus minutus), a na polowanie przylatują orliki krzykliwe (Aquila pomarina), trzmielojady (Pernis apivorus) i gadożery (Circaetus gallicus). Występują tu także m.in. dudek (Upupa epops), sowa pójdźka (Athene noctua) i srokosz (Lanius excubitor). Zwraca również uwagę reliktowy, ginący gatunek motyla - czerwończyk fioletek (Lycaena helle).
Budowa autostrady w strefie chronionej oznacza zniszczenie tych cennych przyrodniczo terenów. Wzdłuż projektowanej trasy konieczna byłaby wycinka licznych drzew. Drzew, które są istotnymi sprzymierzeńcami człowieka w walce ze zmieniającym się klimatem i zanieczyszczeniami powietrza. Wycinając drzewa niszczymy całe ekosystemy z nimi powiązane. Jeśli powstanie tu droga tego typu, to okoliczne tereny zostaną zanieczyszczane spalinami, światłem, hałasem. Obecnie to spokojne, przyjazne dzikim zwierzętom i różnorodnej roślinności obszary. Ponadto, droga ta przecinałaby dolinę Jeziorki oraz rzekę Zieloną (wariant pomiędzy Nowym Prażmowem a Zawodnem) wzdłuż której biegnie teren główny dla całej gminy, bo zlewnia Zielonej odprowadza 75% wody z całej gminy. Prowadzenie ekspresowej drogi przez Jaziorkę sprawiłoby, że w kolejnym miejscu rzeka ta ulegałaby denaturalizacji z wszelkimi tego konsekwencjami i dalszym negatywnym wpływem na gospodarkę wodną naszych terenów.
Torfowiska i bujna bagienna roślinność w Nadleśnictwie Celestynów są jak gigantyczna gąbka, magazynująca ogromne ilości wody – dzięki temu zabezpieczają nas przed powodziami, a potem powoli oddając wodę chronią przed suszą i stabilizują klimat. Do tego są najlepszym i naturalnym filtrem – dzięki nim woda, którą pijemy jest czysta. Bagna i mokradła odgrywają ważną rolę jako pochłaniacze CO2 i "magazyny" węgla. Osuszanie bagien prowadzi do tego, że z pochłaniaczy stają się emitorami dwutlenku węgla. Bagna dostarczają nam lekarstw, ryb oraz pastwisk dla naszych zwierząt gospodarskich. Bioróżnorodność bagien jest ogromna. Zdecydowana większość z nich to gatunki już bardzo rzadkie. Bagna i mokradła to krajobrazy coraz rzadsze i ciągle ginące. W Polsce zajmują one obecnie zaledwie kilka procent powierzchni kraju. Po latach masowego osuszania mokradeł, ludzie zaczynają rozumieć ich prawdziwą wartość i znaczenie. Teraz trzeba walczyć o nie, dla naszego wspólnego dobra, dla klimatu.
Nie chcemy niszczenia przyrody inwestycjami tego typu! Nie chcemy zanieczyszczeń, hałasu, wycinania drzew i urbanizowania terenów prawnie chronionych. Planowanie wariantu drogi, przebiegającej przez Park Chojnowski Krajobrazowy i bagna w Nadleśnictwie Celestynów jest sprzeczne z obecnymi oczekiwaniami społecznymi. W dobie zmian klimatycznych i zanikania bioróżnorodności, a także suszy wszelkie inwestycje powinny, z założenia, omijać cenne przyrodniczo tereny. Oczekujemy poszanowania tych terenów, parku chojnowskiego i jego otulin, bagien w Nadleśnictwie Celestynów i nie przeprowadzania autostrad przez ich obszar a także przemyślenia całokształtu inwestycji Autostradowa Obwodnica Warszawy, która w licznych miejscach naraża na dewastację także inne cenne przyrodniczo obszary.
Uwagi Centrum Ochrony Mokradeł do Prognozy oddziaływania projektów CPK na środowisko oraz zdrowie i życie ludzi:
"Uwaga 1: Domagamy się pełnej analizy potencjalnego wpływu inwestycji na wszystkie obszary Natura 2000 oraz na integralność całej sieci Natura 2000 w Polsce.
Uzasadnienie: Autorzy Prognozy w subiektywny sposób uznali, że w analizie uwzględnią jedynie „szczególnie istotne (…) siedliska i gatunki, dla których wkład Polski w ochronę zasobów przyrodniczych UE jest kluczowy w odniesieniu do gatunków i siedlisk przyrodniczych, wśród których ponad 50% areału siedliska lub 50% populacji gatunku w UE występuje na terytorium Polski”. Uważamy, że poddawanie analizie tylko części obszarów Natura 2000 jest niezgodne Ustawą o Ochronie Przyrody oraz dyrektywami EU. Wpływ inwestycji należy przeanalizować dla każdego obszaru Natura 2000, na która może mieć ona potencjalny wpływ. Takie zawężenie liczby obszarów Natura 2000 poddanych analizie, jak również bardzo lakoniczne potraktowanie tej analizy, jest również niezgodne z uzgodnieniem GDOŚ z 9 marca 2020.
Załączamy pismo do Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska, w którym wskazujemy na powyższe uchybienie Prognozy i wnioskujemy o jej poprawienie.
Uwaga 2: Wnioskujemy o uzupełnienie Tabeli 38 o wszystkie potencjalne kolizje z obszarami Natura 2000, w tym wskazane przez nas w pierwszym etapie konsultacji kolizje OAW z obszarami Natura 2000: Dolina Dolnego Bugu PLB 140001, Bagna Celestynowskie PLH140022, Bagno Całowanie PLB140011, Torfowiska Czernik PLH140037.
Uzasadnienie: Tabela 38 Wykaz ciągów będących w możliwej kolizji z obszarami z obszarami Natura 2000 oraz zalecenia minimalizujące błędnie sugeruje, że zaplanowano zalecenia minimalizujące do wszystkich możliwych kolizji ciągów komunikacyjnych z obszarami Natura 2000. Tymczasem w tabeli zestawiono jedynie wybrane kolizje, prawdopodobnie te, dla których autorzy Prognozy umieli w prosty sposób zaplanować zalecenia minimalizujące, natomiast wcale nie zamieszczono kolizji bardziej kontrowersyjnych i trudniejszych do uniknięcia przy realizacji planowanych inwestycji. Nie wskazano przykładowo przecięcia obszaru Natura 2000 Dolina Dolnego Bugu PLB 140001 przez OAW.
Załączamy pismo do GDOŚ, w którym wskazujemy na powyższe uchybienie Prognozy i wnioskujemy o jej poprawienie.
Uwaga 3: Wnioskujemy o rezygnację z przecięcia dolin Bugu i Narwi jakimkolwiek nowym przejściem drogowym. Jeżeli budowa OAW miała by być realizowana, wnioskujemy o przejście przez Bug/Narew po linii istniejących przepraw mostowych.
Uwaga 4: Budowa CPK i związana z nim rozbudowa infrastruktury drogowej i kolejowej są w naszej opinii sprzeczne z nadrzędnym interesem publicznym ponieważ przyczyniają się do przyspieszenia i pogłębienia globalnych zmian klimatu.
Uzasadnienie: W związku z tym, że infrastruktura drogowa i kolejowa zaplanowana w celu obsługi CPK w wielu miejscach narusza obszary Natura 2000, dla realizacji tej inwestycji konieczne jest spełnienie przesłanki nadrzędnego interesu publicznego (jak zresztą autorzy Prognozy zauważają na stronie 409). W żadnym miejscu Prognozy nie podjęto się wykazania, że projekt CPK i związanej z nim infrastruktury spełnia to kryterium. W związku z tym podtrzymujemy nasze uwagi wskazane w pierwszym etapie konsultacji społecznych. Zgodnie z artykułem 5 Konstytucji Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę środowiska kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Według Światowej Komisji ds. Środowiska ONZ jest to rozwój, który „zaspokaja potrzeby obecne, nie pozbawiając przyszłych pokoleń możliwości realizacji ich potrzeb, rozwój stabilny, uwzględniający takie procesy zmian, w których eksploatacja zasobów, główne działy inwestowania, kierunki postępu technicznego oraz zmiany instytucjonalne pozostają ze sobą w relacji niekontrowersyjnej i harmonijnej, dając możliwość zaspokojenia tak potrzeb aktualnych jak i potrzeb i aspiracji w przyszłości. Ponadto przyjęto, że elementami składowymi zrównoważonego rozwój są: trwałość ekologiczna, rozwój ekonomiczny oraz sprawiedliwość społeczna między – i wewnątrzpokoleniowa”. Wobec szybko postępującego kryzysu klimatycznego wywołanego emisją gazów cieplarnianych, inwestycje przyczyniające się do zwiększenia emisji trudno zmieścić w przytoczonej definicji zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w kontekście wymogu „międzypokoleniowej sprawiedliwości społecznej”. Co więcej, Rzeczpospolita Polska, podpisując w 2015 r. na XXI Konferencji Narodów Zjednoczonych w Sprawie Zmian Klimatu w Paryżu (Porozumienie Paryskie), zobowiązała się solidarnie ze 194 innymi państwami do działań na rzecz ograniczenia wzrostu globalnej temperatury do 2°C (a w miarę możliwości 1,5°C) w stosunku to epoki przedprzemysłowej. Według danych Międzyrządowego Panelu ds. Zmian Klimatu wymaga to ograniczenia emisji gazów cieplarnianych do zera netto do roku 2050, a drogą do osiągnięcia tego celu powinno być ograniczenie emisji o połowę do 2030 roku. Prognozy pokazują, że podążanie obecną ścieżką rozwoju doprowadzi do wzrostu temperatury globalnej o 4-6°C do końca wieku i trudne do przewidzenia, ale niewątpliwie katastroficzne konsekwencje w kolejnym stuleciu, włącznie z coraz bardziej realnym scenariuszem gwałtownej zmiany klimatu spowodowanej przekroczeniem punktów krytycznych w systemie klimatycznym Ziemi. Jest to scenariusz oparty na dalszym spalaniu paliw kopalnych zakładający, że emisje gazów cieplarnianych rosną lub utrzymują się na obecnym poziomie. W świetle aktualnej wiedzy naukowej niewątpliwie nie można tego scenariusza uznać za zgodny ze zrównoważonym rozwojem. Awiacja jest odpowiedzialna za ok. 2,5% światowej emisji CO2 (2018 r.). Aby zapobiec katastroficznej zmianie klimatu, wypełniając zobowiązania Porozumienia Paryskiego, Rzeczpospolita Polska powinna w ciągu najbliższych 10 lat ograniczyć o połowę emisje gazów cieplarnianych z wszystkich sektorów gospodarki, uwzględniając sektor transportowy. Decyzja o budowie CPK uzasadniona została prognozą, że tempo pasażerskiego ruchu lotniczego w Polsce (i szerzej w Europie Środkowo-Wschodniej) będzie rosło o ok. 5% rocznie w latach 2015-2030, a zatem założono znaczący wzrost ruchu lotniczego, czego nieuniknioną konsekwencją jest wzrost emisji gazów cieplarnianych. W myśl konstytucyjnej zasady zrównoważonego rozwoju oraz wspomnianych zobowiązań klimatycznych powinnością Rzeczypospolitej Polskiej jest działanie na rzecz szybkiego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, natomiast inwestowanie w rozwój sektora lotniczego jest sprzeczne z tym celem. Najmniej emisyjnym rodzajem transportu w przeliczeniu na pasażero-kilometr jest kolej. Rozwój szybkich kolei w obrębie Europy jest realną i znacznie mniej szkodliwą środowiskowo alternatywą dla lotów kontynentalnych. Loty międzykontynentalne mogą być obsługiwane przez istniejące porty lotnicze – w tym lotnisko Okęcie oraz inne lotniska europejskie. Jako organizacja zajmująca się ochroną przyrody i środowiska, Centrum Ochrony Mokradeł przedkłada zasadę zrównoważonego rozwoju nad doraźne interesy finansowe sektora lotniczego, nie zgadza się też na promocję, sprzecznej z zasadą zrównoważonego rozwoju, wizji rozwoju intensywności ruchu lotniczego kosztem rosnących emisji dwutlenku węgla. Według naszej oceny budowa CPK powinna zostać zaniechana i zastąpiona inwestycją w sieć szybkich połączeń kolejowych. Dlatego sprzeciwiamy się uznaniu budowy CPK za nadrzędny interes społeczny. W związku z powyższym, domagamy się uwzględnienia w Prognozie budowy sieci szybkich kolei jako alternatywnego wobec budowy centralnego lotniska rozwiązania odpowiadającego na potrzeby usprawnienia transportu międzynarodowego, jednocześnie zmniejszającego emisje gazów cieplarnianych, a nie przyczyniającego się do ich wzrostu, a także zamieszczenia analizy spełniania przez wszystkie warianty przesłanki nadrzędnego interesu publicznego."
Tutaj https://www.facebook.com/groups/NieDlaCPK/ dyskutujemy o projektach PCK.
Strona www: niedlacpk.pl