Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

ul. Nowogrodzka 1/3/5
00‐513 Warszawa 

Szanowna Pani Minister Elżbieta Rafalska 

My, niżej podpisani rodzice i opiekunowie dzieci/osób niepełnosprawnych oraz osoby niepełnosprawne domagamy się realizacji postanowień podpisanej i ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską, Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych (KPON).

Sposób i stopień realizacji postanowień KPON, zostały poddane miażdżącej krytyce przez Rzecznika Praw Obywatelskich, w opublikowanym na stronach RPO dokumencie pt.: "Realizacja przez Polskę zobowiązań wynikających z Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych - sprawozdanie Rzecznika Praw Obywatelskich". Znajdujemy tam następujące tezy i wnioski:

"Artykuł 28 – Odpowiednie warunki życia i ochrona socjalna.

Wprowadzenie – krótka charakterystyka.

Niezależnie od wieku osoby z niepełnosprawnościami ze względu na mniej lub bardziej ograniczoną sprawność organizmu mają większe potrzeby podstawowe związane m.in. z rehabilitacją lub z koniecznością zapewnienia odpowiedniej opieki. Z kolei osoby z niepełnosprawnościami w wieku produkcyjnym mają mniejsze możliwości finansowania zaspokojenia tych i innych potrzeb podstawowych poprzez dochody z własnej pracy. Te dwa fakty decydują o zwiększonym ryzyku ubóstwa wieloosobowych gospodarstw domowych, w których znajdują się takie osoby lub też jednoosobowych gospodarstw domowych osób z niepełnosprawnościami.
System ten w swym założeniu powinien w pełni zabezpieczyć osoby z niepełnosprawnościami oraz ich rodziny przed ubóstwem finansowym, co jednak w Polsce nie ma miejsca. Gospodarstwa z osobami dorosłymi i/lub dziećmi z niepełnosprawnościami są bardziej zagrożone ubóstwem skrajnym niż gospodarstwa bez takich osób. Jest to jeden z największych problemów systemu zabezpieczenia społecznego w Polsce, który nie chroni w pełni rodzin przed ubóstwem skrajnym.
Karta Praw Osób Niepełnosprawnych przewiduje prawo do zabezpieczenia społecznego uwzględniającego konieczność ponoszenia zwiększonych kosztów wynikających z niepełnosprawności, jak również uwzględnienia tych kosztów w systemie podatkowym."
Sprawozdanie RPO z realizacji KPON str. 111-112

"Z analiz wskaźników statystycznych wyłania się dość klarowny obraz, że niższym poziomem życia, ubóstwem skrajnym oraz deprywacją materialną bardziej zagrożone są gospodarstwa domowe prowadzone przez osoby z niepełnosprawnościami lub też mające w swoim składzie takie osoby. System zabezpieczenia społecznego nie rekompensuje więc czynników, które sprawiają, że osoby z niepełnosprawnościami są bardziej narażone na ubóstwo skrajne i deprywację materialną podstawowych potrzeb."
Sprawozdanie RPO z realizacji KPON str. 118

"Streszczenie najważniejszych wniosków i rekomendacji
-zapewnienie koszyka gwarantowanych usług rehabilitacyjnych określonych indywidualnie dla każdej osoby z niepełnosprawnością w oparciu o cyklicznie weryfikowaną diagnozę funkcjonalną;
-takie zaprojektowanie systemu zabezpieczenia społecznego, aby z jednej strony zapewnić rekompensowanie osobom z niepełnosprawnościami i rodzinom, w których znajdują się takie osoby, wyższe koszty utrzymania, z drugiej zaś usunąć lub znacznie zmniejszyć bariery w podejmowaniu przez osoby z niepełnosprawnościami w wieku produkcyjnym zatrudnienia na otwartym rynku pracy;"
Sprawozdanie RPO z realizacji KPON str. 5

"W Polsce nie prowadzi się systematycznego monitoringu ubóstwa osób z niepełnosprawnościami. Jest to jednak jedna z kategorii uwzględniana w prezentowaniu wyników badań budżetów gospodarstw domowych w postaci wskaźników statystycznych ubóstwa. Są one obliczane na podstawie zastosowania różnych granic ubóstwa. Żadna z nich nie uwzględnia jednak specyficznych potrzeb gospodarstw domowych z osobami niepełnosprawnymi. W szczególności dotyczy to linii minimum egzystencji, które obliczane jest dla kilku typów rodzin pracowniczych i emeryckich bez uwzględnienia potrzeb specyficznych dla osób z niepełnosprawnościami."
Sprawozdanie RPO z realizacji KPON str. 116

Jak wynika z przytoczonych wyżej fragmentów sprawozdania RPO, Polska w niedostatecznym stopniu realizuje postanowienia KPON i Karty Praw Osób Niepełnosprawnych, a państwo realizuje głównie te postanowienia, których wpływ na budżet państwa jest możliwie neutralny. Tendencję tę widać wyraźnie we wdrażaniu konwencji w zakresie dotyczącym podstaw egzystencji osób niepełnosprawnych, tj. ochrony socjalnej, niedyskryminacji, rehabilitacji i wyrównywania szans, czyli w dziedzinach które wymagają od państwa nakładów finansowych.

Wg danych IPiSS, minimum socjalne  (dane średnioroczne) oscyluje między kwotą 835,38 zł a 1070,99 zł. Renta socjalna, to dziś 741,35 zł  a zasiłek pielęgnacyjny 153 zł. Zestawiając te dane, widzimy że osoba niepełnosprawna pobierająca rentę socjalną i zasiłek pielęgnacyjny, zmuszona jest do funkcjonowania na poziomie poniżej minimum socjalnego i to minimum socjalnego obliczonego bez uwzględnienia zwiększonych potrzeb podstawowych, o których RPO wspomina w swoim sprawozdaniu.

Fakt ten pokazuje jasno, że państwo polskie nie wykonuje swoich zobowiązań wynikających z art. 28 Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych mówiącego o "adekwatnych warunkach życia i ochronie socjalnej" a także z par.1 ust. 7 Karty Praw Osób Niepełnosprawnych tj. zobowiązania do "zabezpieczenia społecznego uwzględniającego konieczność ponoszenia zwiększonych kosztów wynikających z niepełnosprawności". W tych okolicznościach nie możemy też mówić o wyrównywaniu szans, czy też o realizacji innych praw ON zapisanych w KPON i w Karcie Praw Osób Niepełnosprawnych, nierozerwalnie związanych ze sferą zabezpieczenia materialnego. Zamiast tego, obserwujemy powszechne, niezawinione ubóstwo rodzin z osobami niepełnosprawnymi i traktowanie ich przez państwo jako rodzin dysfunkcyjnych, patologicznych.

W związku z powyższym, żądamy:
• wyrównania renty socjalnej do 100% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy tj. do kwoty 882,56 zł brutto,  
• podwyższenia zasiłku pielęgnacyjnego  ,
• corocznej waloryzacji obu kwot.

Oczekujemy także na zintensyfikowanie prac nad wdrażaniem Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych i Karty Praw Osób Niepełnosprawnych, w tym na wypracowania kompleksowego systemu wsparcia osób niepełnosprawnych i ich rodzin.

Stowarzyszenie " Bratnia Pomoc "    Skontaktuj się z autorem petycji