Sprzeciw wobec marginalizacji osób z niepełnosprawnościami, wprowadzeniu niekorzystnych zapisów w ustawie o asystencie osoby niepełnosprawnej.

05.01.2025  

Szanowny Pan Minister Łukasz Krasoń 
Pełnomocnik Rządu ds Osób Niepełnosprawnych       

                                             Apel    

 My, niżej podpisani,  osoby z niepełnosprawnością, jak również  członkowie naszych rodzin, przyjaciele, oraz wszyscy, którym na sercu leży dobro osób z niepełnosprawnością zgłaszamy sprzeciw dotyczący wprowadzenia w życie rządowego projektu ustawy o asystencji w brzmieniu przedstawionym do konsultacji  społecznych od dnia 12 grudnia 2024 r. 

Opierając się na doświadczeniu prowadzenia wsparcia dla osób z niepełnosprawnością w postaci asystenta osoby niepełnosprawnej, wiemy jak ważne jest objęcie jak najszybciej takim wsparciem osoby również małoletniej. Od  lat walczymy, aby dzieci i młodzież z niepełnosprawnością intelektualną była objęta asystencją, zwłaszcza  w okresie największego rozwoju intelektualnego i społecznego. Dzieci z niepełnosprawnością w wieku przedszkolnym i szkolnym są w stanie nabyć wiele nowych umiejętności, które będą procentować w życiu dorosłym i przyczyni się do ich usamodzielnienia.

 Apelujemy, by każde dziecko z niepełnosprawnością intelektualną już od okresu wczesnego dzieciństwa mogło korzystać z pomocy asystenta, która ma aktywizować rozwój osobisty, przyczynić się do pokonywania barier wynikających z niepełnosprawności intelektualnej, przeciwdziałać wykluczeniu społecznemu, kulturalnemu, oraz przyszłej życiowej marginalizacji.

Wierzymy, że Państwo, które wspiera rodziców w powrotach na rynek pracy, pochyli się  w stronę rodziców dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością, znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji i niejednokrotnie tylko dzięki wsparciu asystenta mających realną możliwość powrotu do pracy zawodowej.  

Apelujemy o nie pozbawianie osób z niepełnosprawnościami praw zagwarantowanych  prawomocnym orzeczeniem o niepełnosprawności (punkt 7), który jasno stanowi o  konieczności wsparcia i pomocy przez osoby trzecie „..konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej  egzystencji.” Zapis punktu 7 orzeczenia o przyznaniu znacznego stopnia niepełnosprawności,  nie uwzględnia kryterium wiekowego, na co wskazuje art. 4 ust.1 projektu ustawy.   Niebezpieczeństwo pozbawienia praw nabytych przez osoby z niepełnosprawnościami niesie  przedstawiony do dyskusji społecznej rządowy projekt ustawy o asystencji, który powinien  stanowić rozwiązanie w sprawie niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami, będących ich konstytucyjnym prawem gwarantowanym przez Konstytucję RP art.69 oraz przez  Konwencję O Prawach Osób Niepełnosprawnych ONZ art.19. 

Rządowy projekt ustawy o  asystencji ma charakter dyskryminujący i selektywny pozbawia praw do asystencji dzieci z  niepełnosprawnością jak również osoby 65+, które mimo orzeczonego znacznego stopnia  niepełnosprawności, wymagające wsparcia przez osoby trzecie (punkt 7 orzeczenia), mają  zostać zepchnięte poza margines społeczny.   Nie zgadzamy się z tym , by osoby niepełnosprawne po 65 roku życia straciły pomoc asystenta, która to pomoc jest w tym wieku niezbędna ! Pozbawienie konstytucyjnego prawa do asystencji grupy osób z niepełnosprawnościami, z  prawomocnym orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, powinno skutkować  odmową pomocy wsparcia przez wszystkie organy władzy publicznej, rządowej jak i  samorządowej w zakresie asystencji, co będzie stanowić przyczynę całkowitej marginalizacji  osób z niepełnosprawnościami. Art. 4 kryterium wiekowe nosi znamiona dyskryminacji i nierównych szans. Art 32 Konstytucji RP mówi; wszyscy wobec prawa są równi i mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu społecznym z jakiejkolwiek przyczyny. Zapis ten może stanowić podstawę do dochodzenia wyrównywania prawa do asystencji na drodze sądowej i wielu procesów. Jest to niezgodne też z Konwencją o prawach osób niepełnosprawnych oraz innych jeszcze przepisów np. o wykluczeniu społecznym.

Ustawa w wyraźny sposób dzieli osoby z niepełnosprawnością na lepsze i gorsze, a  wydawałoby się, że określenie „obywatel gorszego sortu” powinno odejść już dawno do  lamusa. Za jeden z warunków otrzymania asystencji ustawa podaje punktację wskazującą na  bardzo niski poziom funkcjonowania i dużej potrzeby wsparcia, która ma wynosić minimum  80 punktów, a jak wynika z zapisów z ustawy o świadczeniu wspierającym oraz ustawy o  rehabilitacji ust z dnia 27 sierpnia 1997 punkt. 4b, beneficjentami ustawy o świadczeniu  wspierającym nie są osoby małoletnie wymienione w art 4 ust.2 projektu ustawy o asystencji, czy też osoby zamieszkujące domy pomocy społecznej art.4 ust. 5. ustawy o  świadczeniu wspierającym i art. 21. Ust.2 rządowego projektu o asystencji. 

Zachodzi pytanie  dlaczego Rząd Polski nie chce widzieć potrzeb aktywnych społecznie bądź zawodowo osób w  wieku 65+, a zapewnia dodatkową pomoc asystencką dla osób z niepełnosprawnościami  zamieszkujących w DPS, czy innych zamkniętych instytucjach. Jak widać są to poczynania  występujące przeciw zapisom art. 19 ratyfikowanego dokumentu przez Rząd Polski jakim jest Konwencja O Prawach Osób Niepełnosprawnych ONZ. 

Również powiązanie usługi asystenckiej z systemem ZUS i określaniem poziomu wsparcia wzbudza  niepokój. 

Po pierwsze w usługach asystencji miało chodzić o aktywizowanie osób niepełnosprawnych i pomoc w prowadzeniu niezależnego życia, również aktywności na polu zawodowym, naukowym, czy innym , która przyczynia się do bycia pełnoprawnym członkiem społeczeństwa. Natomiast proponowane przez Pana Ministra rozwiązanie degraduje tę usługę do funkcji opiekuńczej , czym asystencja w pierwotnym jej rozumieniu miała nie być. Podobnie ma się rzecz z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną. Rodzice tych dzieci są w wieku tzw. produktywnym. Powinni  mieć możliwość bycia  aktywnymi  zawodowo. Często również wychowują inne dzieci, opiekują się osobami starszymi w swojej rodzinie. Asystent pełni tu funkcję sprzyjająca rozwojowi dziecka , który dzięki niemu może korzystać z zajęć  usprawniających , rewalidacyjnych, czy rozwijających pasje i talenty. Tak rozumiana pomoc asystenta przyczynia się ewidentnie do dobrostanu całej rodziny, która powinna być pod szczególną ochroną ustawodawcy. 

 Zwracamy się z apelem o wniesienie poprawek do dokumentu, tak by był on spójny z  obowiązującym prawem krajowym jak i ratyfikowanym prawem międzynarodowym, co da poczucie bezpieczeństwa wszystkim uprawnionym osobom z niepełnosprawnościami do  tej formy pomocy.  

Otrzymuje

Minister Pracy i Polityki Społecznej   Pani Agnieszka Dziemianowicz-Bąk 

Marszałek Sejmu Pan Szymon Hołownia 

Prezydent RP- Pan Andrzej Duda 

Przewodniczący i Wiceprzewodniczący do Spraw Rodziny i Polityki Społecznej Ueberhan Katarzyna, Frydrych Joanna ,  Marek Dorota ,Mosiński Jan, Nowak Maja, Urszula Rusecka oraz członkowie komisji Oraz posłowie Ziemi Lubelskiej  Marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska   

Stowarzyszenie Rodzin Osób z Zespołem Downa" Ukryty Skarb"    Skontaktuj się z autorem petycji