Sprzeciw wobec usunięciu czołgu IS-2 z parku Chrobrego w Lęborku
Sprzeciwiamy się usunięciu czołgu IS-2
z Parku Chrobrego w Lęborku
(Materiały opisowe dzięki uprzejmości Krzysztofa Siwki)
Lęborski czołg ciężki IS-2 w Parku Chrobrego jest polskim czołgiem pochodzenia radzieckiego. Służył w polskim wojsku w 4. Pomorskim Pułku Czołgów Ciężkich.
W latach 1951 – 1956 4 Pomorski Pułk Czołgów Ciężkich stacjonował w Lęborku.
Czołg w Parku Chrobrego stanął w miejscu pomnika odsłoniętego
w sierpniu 1928 r. w Parku Wilhelma poświęconego żołnierzom niemieckim.
Do Parku Chrobrego czołg IS 2m trafił ze Słupska dla uczczenia XXV rocznicy powstania Ludowego Wojska Polskiego, jako dar wojska
dla mieszkańców Lęborka, a drugi postawiono w jednostce wojskowej przed wejściem do sztabu.
Przez ponad 50 lat czołg wpisał się w lęborski krajobraz i przez wiele lat służył mieszkańcom, jest chyba najbardziej obfotografowanym zabytkiem ruchomym w Lęborku, przez dziesięciolecia tysiące lęborczan robiło zdjęcia dzieci pozujących na tle naszego czołgu. Tak też jest i dzisiaj.
W sierpniu 2013r. został odnowiony przez żołnierzy z 1 Batalionu Zmechanizowanego w Lęborku.
Jest jedynym polskim ruchomym zabytkiem z okresu II Wojny Światowej, jego wartość jest bezcenna. Chrońmy go dla następnych pokoleń.
W Polsce zachowało się tylko 11 czołgów IS-2 i niewiele na świecie.
Młodzieżowa Rada Miasta Lębork opowiada się także
za pozostawieniem czołgu w Parku Chrobrego w przestrzeni Lęborka.
Pamiętajmy, że młodymi czołgistami 4 Pułku Czołgów Ciężkich byli polscy kresowiacy, a w śród nich też sybiracy wywiezieni przez sowietów
na Syberię. Nie wszyscy doczekali końca wojny, wielu z tych młodych żołnierzy spoczywa np. na cmentarzu w Kołobrzegu.
Z kart historii pułku:
19 lutego 1945 roku, pułk odpierał kontrataki niemieckie w rejonie lasu na południowy wschód od Będlina. Pod tą miejscowością rozegrała się tragedia 4 kompani czołgów ciężkich, która w walce z niemieckimi czołgami typu Pantera i Tygrys znalazła się w pierścieniu okrążenia. Zginęli wszyscy:
16 pancerniaków z 4 kompanii czołgów ciężkich i 5 fizylierów pułkowych. Żołnierze nie chcieli opuścić swoich czołgów i walczyli do końca - 4 kompania przestała istnieć ginąc w walce.
CHWAŁA POLSKIM BOHATEROM
Historia
Czołgi IS-2 były na wyposażeniu 4 Pułku Czołgów Ciężkich w składzie
1 Armii WP. Pułk zaczęto formować na początku sierpnia 1944 r. w Gryszkowcach k. Berdyczowa w Obwodzie Żytomierskim.
Żołnierze pułku większości kresowiacy i sybiracy złożyli przysięgę
w Kumowie Majorackim pod Chełmem 24 września 1944 r.
W styczniu 1945 r. pułk wykonał marsz-manewr pod Bydgoszcz,
a w pierwszych dniach lutego toczył ciężkie boje o przełamanie Wału Pomorskiego. Wspierając czołgi 1 Brygady Pancernej oraz pułki piechoty 1 i 2 Dywizji odznaczył się m. in. w walkach pod Piecnikiem i zdobyciem 10 lutego 1945 r. Mirosławca.
19 lutego toczył ciężkie walki w rejonie Żabina i Będlina. W dniach 13-18 marca,
w krwawych bojach o Kołobrzeg, czołgi IS-2 skutecznie wspierały pułki piechoty
3 i 4 DP rozbijając ogniem z dział punkty oporu nieprzyjaciela.
Podczas operacji berlińskiej, w kwietniu 1945 r., pułk skoncentrowano pod Gozdowicami skąd ogniem z miejsca wspierał forsowanie Odry. Następnie przeprawił się na drugi brzeg i razem z piechotą toczył boje pod Wriezen.
Po sforsowaniu Starej Odry pułk współdziałając z 4 DP rozpoczął pościg
za wycofującym się nieprzyjacielem. 6 maja 1945 r. zdobył m. Klietz nad Łabą. Koniec wojny zastał 4 Pułk Czołgów Ciężkich w Zuhlsdorf.
W ciągu całej działalności bojowej od 24 stycznia do 9 maja 1945 r., żołnierze pułku zniszczyli: 12 czołgów, 16 dział pancernych, 76 dział, 3 transportery opancerzone, 60 samochodów, 58 stanowisk karabinów maszynowych. Zdobyto: 1 czołg, 5 dział pancernych, 1 transporter opancerzony, 300 samochodów.
Straty własne (polegli, zaginieni i ranni) wyniosły: 160 oficerów, podoficerów i żołnierzy, 14 czołgów zniszczonych, 4 uszkodzone.
Odznaczenia otrzymało: 100 oficerów oraz 227 podoficerów i szeregowych w tym: Krzyż Srebrny Order Virtuti Militari 8, Order Krzyża Grunwaldu 3, Krzyż Walecznych 34, Medal Zasłużonych na Polu Chwały 256.
2 lipca1946 r. 4 Pułk Czołgów Ciężkich otrzymał bojowe odznaczenie, Krzyż Virtuti Militari V Klasy, za duży wkład w zwycięstwo nad faszyzmem,
a głównie za walki o Wał Pomorski.
Po zakończeniu wojny zmieniono nazwę jednostki dodając nowy przydomek - 4. Pomorski Pułk Czołgów Ciężkich. Po wojnie pułk powrócił do kraju i stacjonował w Jarocinie. W 1947 r. przeniesiono go do Elbląga.
W 1951 r. po szkoleniu poligonowym w Drawsku Pomorskim, pułk został przeniesiony do Lęborka. W 1955 roku przeformowany w 32 Pomorski batalion czołgów ciężkich i artylerii pancernej. Rozformowany w 1957 roku.
Zgodnie z rozkazem nr 07/MON z 04.05.1967 r. tradycje 4 Pomorskiego Pułku Czołgów Ciężkich kontynuował 4 Pomorski Pułk Desantowy z Lęborka. Dzisiaj te tradycje kontynuuje 1 Lęborski Batalion Zmechanizowany.
Po 11 latach jesienią 1968 roku czołgi wróciły do Lęborka - do swojego miasta.
Tomek Sopyłło - radny Rady Miejskiej w Lęborku Skontaktuj się z autorem petycji