Stop spalarni śmieci w EC Siekierki

Warszawa, dnia 7 kwietnia 2021  r.

Mieszkańcy m.st. Warszawy Zaniepokojeni budową spalania odpadów na terenie EC -Siekierki  

Sz. P. Rafał Trzaskowski

Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy

Plac Bankowy 3/5

00-950 Warszawa  

Petycja  

Na podstawie art. 2 i 4 ustawy z 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz.U. z 2014 r. poz. 1195) wnosimy petycję w przedmiocie:

1.      Skierowania z urzędu wniosku do Samorządowego Kolegium Odwoławczego o stwierdzenie nieważności decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na budowie jednostki wielopaliwowej w Elektrociepłowni Siekierki, na działkach ew. nr 45/1, 45/2, 45/4, 45/16 obręb 1-05-27, przy ul. Augustówka w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy,

2.      Podjęcia starań w kierunku zmiany uchwały z 27 sierpnia 2020 r. Rady m.st. Warszawy nr XXXV/1074/2020 w sprawie Założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla m.st. Warszawy, poprzez wyeliminowanie z założeń w zakresie działań inwestycyjnych firm energetycznych – budowy jednostki wielopaliwowej o mocy 75 MWe i 150 MWt w EC Siekierki (PGNiG Termika).  

Uzasadnienie  

Mieszkańcy miasta stołecznego Warszawy, w tym mieszkający w okolicach Elektrociepłowni Siekierki, są głęboko zaniepokojeni perspektywą realizacji przedsięwzięcia polegającego na budowie instalacji zmierzających do spalania odpadów.   Inwestycje tego typu zawsze mają znaczący negatywny wpływ na zdrowie ludzi i stan środowiska, w tym nie prowadzą do łagodzenia zmian klimatu.

Okolice EC Siekierki należą do obszarów zdegradowanych środowiskowo, na których urząd m. st. Warszawy zlokalizował już wiele uciążliwych przedsięwzięć komunalnych (oczyszczalnia ścieków Południe, sortownie odpadów Remondis).

Jesteśmy również mocno wzburzeni sposobem prowadzenia postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla tego przedsięwzięcia przez Prezydenta m. st. Warszawy.  

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 1839) i wcześniejszymi wersjami rozporządzenia, inwestycja ta jest zaliczana od przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, mimo konieczności spełnienia warunków technicznych określonych innymi przepisami.  

Negatywne oddziaływanie i pogorszenie warunków życia mieszkańców dotyczy zarówno emisji gazów i pyłów do powietrza, jak i znacznie zwiększonym transportem samochodowym odpadów do i z planowanej instalacji.

Inwestor planuje dowóz odpadów nie przez posiadaną bocznicę kolejową, ale w wykorzystaniem ciężkiego transportu drogowego przez ulice Warszawy.

Dla mieszkańców Warszawy nieakceptowany będzie przejazd dodatkowych 63 tysięcy  emitujących toksyczne spaliny i hałasujących  Tirów rocznie przez nieprzygotowane do tego celu ulice Mokotowa, prowadzące do EC Siekierki (m.in. Gołkowska, Antoniewska, Powsińska, Augustówka, Wiertnicza).  

Wprowadzenie odpadów, jako jednego z paliw, będzie prowadzić do emisji nowych związków i substancji, które nie występują lub są obecne w znacznie mniejszych ilościach przy spalaniu paliw konwencjonalnych.

Instalacja ta nie przyczyni się do ograniczenia emisji CO2, a co za tym idzie będzie miała negatywny wpływ na zmiany klimatu. Nie ma gwarancji, czy na emisje CO2 ze spalarni nie zostanie nałożony obowiązek nabywania praw do emisji, tak jak ma to miejsce w przypadku paliw kopalnych. Zarówno spalanie odpadów jak i węgla sprzyja powstawaniu efektu cieplarnianego -  tworzy CO2.   

Inwestycja PGNiG ma charakter czysto komercyjny, i nie będzie stanowić zaplecza komunalnego Warszawa. W tej chwili realizowana jest budowa spalarni odpadów przy ul Zabranieckiej, która zabezpieczy potrzeby stolicy w pełnym zakresie.

Miasto stołeczne Warszawa nie potrzebuje dwóch potężnych obiektów tego typu.  

Budowa spalarni w EC Siekierki nie poprawi jakości powietrza, gdyż emisje pochodzące z ciężkiego transportu drogowego odpadów zniwelują jakiekolwiek potencjalne ograniczenie emisji pyłów do atmosfery wynikające z zastosowania nowoczesnych filtrów.  Należy zwrócić uwagę, na statystyki siły i kierunku wiatru na terenie Mazowsza.

Znacząca liczba dni bezwietrznych (masy powietrza w ogóle się nie przesuwają) będzie powodować powstawanie w Warszawie  „swoistej komory gazowej” zanieczyszczonego powietrza. Rozwój przestrzenny Warszawy nie przewidywał pozostawienia „klinów napowietrzających”.

Inwestycja ta stoi w sprzeczności z celami polityki klimatycznej Unii Europejskiej. Względy bezpieczeństwa – emisje metali ciężkich, dioksyn, furanów i ryzyko awarii przemawiają przeciwko lokalizacji takich obiektów pośród osiedli mieszkaniowych. Żadna technologia nie jest w 100% bezpieczna. Zgoda na tego typu obiekt pośród osiedli mieszkaniowych będzie stanowić zagrożenie dla zdrowia publicznego.  

Poważne zastrzeżenia do zasadności tej inwestycji i wydajnej dla niej pozytywnej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach rodzi zwiększenie ilości spalanych odpadów do 250 000 ton/rok, w stosunku do 90 000 ton/rok uzgodnionych wcześniej w Planie gospodarki odpadami dla województwa mazowieckiego 2024.

Inwestor nie bierze pod uwagę, że spalanie odpadów pochodzących z m.st. Warszawy będzie dokonywane na terenie potężnego obiektu przy ul. Zabranieckiej.  

Zarówno PGNIG Termika, jak i władze m. st. Warszawy nie porozumiały się w sprawie tego typy inwestycji, doprowadzając w konsekwencji do sytuacji, w której ze względu na wymagania prawne dotyczące osiągnięcia określonych poziomów recyklingu, instalacja EC Siekierki nie będzie mogła przyjmować żadnych odpadów pochodzących z terenu Warszawy, a będzie musiała importować je z innych miejscowości – także spoza województwa mazowieckiego. 

Władze m. st. Warszawy oprócz inwestycji w spalanie odpadów muszą podjąć inne konieczne działania stojące wyżej w hierarchii postępowania z odpadami.  

Należy zwrócić uwagę na pogwałcenie praw mieszkańców Warszawy poprzez faktyczne uniemożliwienie im aktywnego wzięcia udziału w procedurze oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko. Prezydent m. st. Warszawy jako organ prowadzący postępowanie nie dopełnił obowiązku realnego umożliwienia udziału społeczeństwa we wspomnianym postępowaniu.   

Naruszenie to widać w dwóch aspektach.  

Po pierwsze przejawia się ono w korzystaniu z zaproponowanej przez inwestora nazwy dokumentacji, która w żaden sposób nie pozwala  mieszkańcom na identyfikację planowanego przez inwestora procesu spalania odpadów. Powszechnie wiadome jest, że kwestie środowiskowe budzą największe społeczne kontrowersje i stąd będą w kręgu ścisłego zainteresowania mieszkańców Warszawy.  

Nazwa dokumentacji w procesie wydania decyzji środowiskowej wprowadzała w błąd.

Termin „jednostka wielopaliwowa” pochodzi z definicji zawartych w ustawie o OZE.

Naturę i istotę procesów jakie będą następować w planowanej inwestycji oddaje wyłącznie słowo „współspalarnia” pochodzące z części definicyjnej ustawy o odpadach. 

Poważne zastrzeżenia mieszkańców budzi także zawartość raportu o oddziaływaniu na środowisko przedstawionego organom m.st. Warszawy przez inwestora.

Dokument ten jest nierzetelny i obarczony ciężkim konfliktem interesów, gdyż został opłacony przez PGNiG. Inwestor miał wpływ na ostateczną zawartość tego raportu więc nie można uznać go za wiarygodny. W żadnym punkcie raportu nie można odszukać informacji o położeniu domów mieszkalnych wokół planowanej inwestycji.  

Biorąc pod uwagę liczbę wydawanych przez Urząd m. st. Warszawy decyzji poprzedzonych oceną oddziaływania na środowisko, nie jest możliwe, aby mieszkańcy analizowali dokumentację każdego z nich, choćby po to aby poznać istotę poszczególnych przedsięwzięć.  

Ta powinna wynikać z nazwy podanej do publicznej wiadomości, a jeśli ta nie definiuje istoty inwestycji, poprzez dodanie właściwego opisu przedmiotu decyzji. Wszak to na organie spoczywa obowiązek zapewnienia udziału społeczeństwa w tego rodzaju postępowaniach.

Warto podkreślić, że ustawodawca posłużył się właśnie takim sfomułowaniem, które obarcza organ wydający decyzję koniecznością stworzenia wszelkich warunków do swobodnego udziału społeczeństwa w ocenie oddziaływania na środowisko.  

Prezydent m. st. Warszawy akceptując nazwę przedsięwzięcia „budowa jednostki wielopaliwowej w Elektrociepłowni Siekierki, na działkach ew. nr 45/1, 45/2, 45/4, 45/16 obręb 1-05-27, przy ul. Augustówka w Dzielnicy Mokotów m.st. Warszawy,” zaakceptował wprowadzanie mieszkańców w oczywisty błąd.  

Nieadekwatna do procesu nazwa dokumentacji ograniczyła praktyczną możliwość wyrażenia stanowiska przez członków społeczności mieszkańców Warszawy.

Taka bowiem nazwa nie definiowała precyzyjnie, a nawet nie wskazywała ogólnie na założenie spalania odpadów w planowanej instalacji.  

Należy także podkreślić, że w tym konkretnym przypadku, wraz z informacją o toczącym się postępowaniu Urząd Miasta nie udostępnił elektronicznej wersji raportu oddziaływania inwestycji na środowisko, a więc mieszkańcy nie mieli możliwości ocenić wstępnie jakiego rodzaju jest to przedsięwzięcie.  

Drugim aspektem naruszenia był nieprawidłowy sposób podania do publicznej wiadomości możliwości zapoznania się z niezbędną dokumentacją oraz złożenia wniosków i uwag.

Z analizy treści na Biuletynie Informacji Publicznej m. st. Warszawy wynika, że informacja nie wyświetlała się przy przeglądaniu treści zamieszczanych w BIPe, jak również w naturalnych wynikach wyszukiwania w najpopularniejszych wyszukiwarkach dla adekwatnych zapytań.  

Wobec powyższego społeczeństwo zostało pozbawione możliwości zapoznania się z informacją o konsultacjach społecznych i ich terminie w najpowszechniejszym obecnie kanale informacji publicznej jakim jest BIP.  

W tych okolicznościach podpisani poniżej mieszkańcy domagają się stwierdzenia nieważności wskazanej na wstępie decyzji i oczekują od Prezydenta m. st. Warszawy stosownych wyjaśnień i podjęcia działań w kierunku stwierdzenia nieważności decyzji jako rażąco naruszającej prawo.  

Oczywistą konsekwencją skierowania wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji powinna być zmiana założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla m.st. Warszawy.     

Stanisław Adamczyk Stowarzyszenie Augustówka Małe Siekierki IV    Skontaktuj się z autorem petycji