Petycja o wpisanie do rejestru zabytków budynku stacji kolejki wąskotorowej w Smukale Górnej
Pan Sambor Gawiński
Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków
Pan Sławomir Marcysiak
Miejski Konserwator Zabytków w Bydgoszczy
My niżej podpisani, zwracamy się z prośbą o objęcie ochroną prawną w formie wpisu do rejestru zabytków nieruchomych Województwa Kujawsko-Pomorskiego budynku dawnej stacji kolejki wąskotorowej w Smukale Górnej przy ulicy Relaksowej w Bydgoszczy (działka 4/1 obr. 298)
Budynek ten jest jedynym ocalałym obiektem stacyjnym z czasów funkcjonowania kolejki wąskotorowej z Bydgoszczy do Koronowa w latach 1895 - 1969. Powstał prawdopodobnie ok. roku 1902, gdy oddano do użytkowania odcinek linii Smukała - Smukała Dolna, a budynek stał się obiektem stacji węzłowej. Na parterze znajdowała się kasa biletowa, poczta, poczekalnia i pomieszczenie zawiadowcy obsługującego ruch kolejki. Na górze były pomieszczenia mieszkalne osoby nadzorującej ruch. Wystający balkon miał zapewnić zawiadowcy widok na teren stacyjny.
Pobliskie sanatorium i okoliczne lasy przyciągały wielu podróżnych. Powstało kilka dodatkowych drewnianych budynków tworzących Restaurację Leśną licznie odwiedzaną przez Bydgoszczan.
Spadek ruchu w obrębie stacji można było odczuć po roku 1939. Wysadzono most łączący brzegi Brdy w Smukale Dolnej, a stacja Smukała Górna stała się przystankiem przelotowym kolejki na trasie Bydgoszcz - Koronowo. Sam murowany budynek adoptowano na pomieszczenia restauracji z salą balową na 100 osób. Z czasem jednak gości ubywało a budynek niekonserwowany ulegał zniszczeniu. Od roku 1994 przestał pełnić funkcję użytkową.
Wielu mieszkańców Bydgoszczy i okolic pamięta jeszcze czasy funkcjonowania kolejki wąskotorowej i restauracji, z sentymentem je wspomina i nie wyobraża by zniknął z powierzchni ziemi. Jest wyjątkową i jedyną pamiątką po kolejce, która tworzyła niepowtarzalny klimat północnych obrzeży miasta.
Uważamy, że budynek ten zasługuje na prawną ochronę, by przetrwał dla przyszłych pokoleń i świadczył o niezwykłej historii naszych przodków. Jest cennym lokalnym dziedzictwem materialnym po dawnej linii kolejki wąskotorowej, które warto ocalić, także ze względu na wyjątkowo malowniczą lokalizację oraz bliskość sanatorium, co zwiększa potencjał na adaptację do wielu różnych działalności.
Tomasz Olechnowicz Stowarzyszenie Waleczne Serca Skontaktuj się z autorem petycji