Petycja ws. ratowania tzw. "starej porodówki" - budynku przy ul. Modlińskiej 130 w Jabłonnie.
Rada Gminy Jabłonna
Pan Wójt Gminy Jabłonna Jarosław Chodorski
do wiadomości
Starosta Powiatu Legionowskiego
Dotyczy: zabytkowego budynku posadowionego przy ul. Modlińskiej 130 w Jabłonnie, wpisanego do Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Jabłonna (pozycja 35). Własność budynku: Gmina Jablonna, numer ewidencyjny działki 655/2. Rodzaj użytkowania: od 2020 r. wyłączony z użytkowania (ostatnio jako budynek mieszkalny. lokale socjalne)
Szanowni Państwo,
mając na względzie "opłakany" stan zabytkowego budynku przy ulicy Modlińskiej 130 w Jabłonnie, zwracamy się z uprzejmą prośbą:
1) o podjęcie działań zmierzających do wpisania budynku posadowionego przy ul. Modlińskiej 130 do wojewódzkiego rejestru zabytków,
2) zabezpieczenie i utrzymanie zabytku i jego otoczenia w jak najlepszym stanie,
3) docelowe korzystanie z zabytku w sposób zapewniający trwałe zachowanie jego wartości,
4) wygospodarowanie z Budżetu Gminy (MPZP) oraz pozyskanie z innych źródeł środków na odrestaurowanie tego cennego zabytku,
5) utworzenie (docelowo) w budynku przy ulicy Modlińskiej 130 Zbiorów Historycznych Gminy Jabłonna, Archiwum Gminnego oraz w praktyce miejsca pamięci wydarzeń i podmiotów, związanych z Gminą Jabłonna (np. OSP Jabłonna; POW; II Batalion Jablonna I Rejon,,Marianowo- Brzozów" VII Obwód AK Obroża"; Sztab Powstańczy - ,,Powstanie Listopadowe"; historia sołectw Gminy Jablonna, etc.). Biorąc pod uwagę mnogość wydarzeń historycznych, ludzi i podmiotów bezpośrednio zaangażowanych w te wydarzenia nie sposób wszystkich ich wymienić w niniejszym piśmie.
W proponowanym rozwiązaniu budynek przy Modlińskiej 130 powinien także zgromadzić rozproszoną w wielu miejscach gminy działalność kulturalną (Społeczne Centrum Kultury Gminy Jabłonna).
6) uwzględnienie wszystkich obiektów ujętych w Gminnej Ewidencji Zabytków w Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego, w tym budynku przy ulicy Modlińskiej 130 (co już spowoduje objęcie ich ochroną prawną).
Uzasadnienie
Położenie zabytku: budynek zlokalizowany przy ul. Modlińskiej 130 w Jablonnie. Zbudowany z czerwonej cegły. Bryla na rzucie prostokąta z dachem dwuspadowym, krytym papą. Elewacja frontowa od ulicy Modlińskiej podzielona na trzy części. Środkowa wyższa w formie ryzalitu z balkonem i niszą obramowaną płaską, szeroką opaską. Elewacja w narożnikach zaakcentowana pilastrami zwieńczonymi mocno profilowanym gzymsem. Okna w parterze z wysuniętymi nadokiennikami, okna i drzwi balkonowe w ryzalicie z nadokiennikami połączonymi ze sobą.
Widoczna ingerencja w elewacji od ul. Modlińskiej: zamurowane drzwi, zmieniona stolarka okienna bez zachowania podziałów, brak oryginalnej balustrady balkonowej. znaczne ubytki w tynku. Elewacja od podwórza z wysuniętą z elewacji klatką schodową i wejściem. Okna z płaskimi nadokiennikami, gzyms mocno zaznaczony biegnący przez całą elewację. Otwory okienne przekształcone na otwory drzwiowe.
Budynek przy ulicy Modlińskiej 130 (obecnie już zabytkowy) został wybudowany w 1888 r. Był siedzibą Urzędu Gminny Jabłonna, pełnił także funkcję porodówki, w której na świat przyszło wielu mieszkańców naszej Gminy. Historia tego obiektu to, między innymi, również tragiczne wydarzenia z lutego 1940 r. (związane ze Zbrodnią Palmirską dokonaną przez hitlerowców na mieszkańcach Jablonny).
Budynek jest nierozerwalnie związany z lokalną społecznością i jej tożsamością. Na stale wpisał się w krajobraz Jablonny i od końca XIX w. jest jej widocznym, choć, niestety, obecnie niereprezentacyjnym elementem.
Zgodnie z zapisami w Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Jabłonna obiekt ten jest -planowany do włączenia do wojewódzkiej ewidencji zabytków". Plany włączenia go do wojewódzkiej ewidencji zabytków sięgają roku 2014 r. W tym obszarze, do chwili obecnej, nic się jednak nie wydarzyło.
W obecnej sytuacji zwracamy się z uprzejmą prośbą do Władz Gminy o podjęcie zdecydowanych działań zmierzających do wpisania budynku przy Modlińskiej 130 do wojewódzkiego rejestru zabytków. Umieszczenie go w tym rejestrze zapewni bowiem obiektowi faktyczną i prawną ochronę przed dalszą, stale postępującą, dewastacją.
Na terenie gminy Jabłonna znajdują się dwadzieścia dwa obiekty wpisane do wojewódzkiego rejestru zabytków, z czego tylko sześć nie wchodzi w skład zespołu pałacowo - parkowego.
Objęcie ochroną budynku przy ul. Modlińskiej 130 jest bardzo pilne i wymaga uwagi Rady i Wójta Gminy Jablonna. Ekspertyzy przeprowadzone w 2005 i 2008r. wykazują bowiem zużycie odpowiednio 75% i 95% tego zabytkowego obiektu. Przez wiele lat byl on eksploatowany jako mieszkania komunalne, bez przeprowadzania w nim bieżących remontów. Za utrzymanie obiektu w należytym stanie technicznym odpowiadała i nadal odpowiada Gmina Jablonna, jako właściciel. Należy podkreślić, że obiekt jest zabytkowy. wpisany do ewidencji zabytków i jednocześnie nie są podejmowane żadne działania, zmierzające do utrzymania właściwości użytkowych i sprawności technicznej, w szczególności w zakresie związanym z wymaganiami dotyczącymi bezpieczeństwa konstrukcji, bezpieczeństwa pożarowego czy też bezpieczeństwa użytkowania!
Wpisanie budynku do wojewódzkiej ewidencji zabytków umożliwi prawną i faktyczną ochronę tego zabytkowego obiektu, co jest w obecnym stanie rzeczy bezsporne. Umożliwi to także Gminie Jablonna pozyskanie środków na wyremontowanie budynku z funduszy poza-gminnych, bowiem wpisanie nieruchomości do rejestru zabytków pozwala ubiegać się o dotacje na prace konserwatorskie, restauratorskie, czy roboty budowlane. które są niezbędne do zachowania zabytku w jak najlepszym stanie. Dofinansowanie, o którym mowa przyznawane jest przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wojewódzkiego konserwatora zabytków i jest wypłacane na podstawie zaakceptowanego kosztorysu.
Liczymy także na zaangażowanie w proces Pana Starosty Powiatu Legionowskiego,
Propozycja utworzenia w zabytkowym budynku przy Modlińskiej 130 Zbiorów Historycznych Gminny Jablonna oraz Archiwum Gminy Jablonna wynika z faktu, że wiedza o bogatej historii naszej Gminy jest rozproszona, w niektórych obszarach wymaga prac, dokumentowania i pozyskiwania materiałów źródłowych. Powołanie Zbiorów Historycznych Gminy Jablonna ma celu udokumentowanie historycznego dziedzictwa Gminy oraz budowanie lokalnej tożsamości, w tym podniesienia atrakcyjności regionu. Bez wątpienia funkcjonalnie wydzielone pomieszczenia budynku powinny spełniać także rolę Społecznego Centrum Kultury Gminy Jabłonna, gdzie mogłyby się odbywać szeroko rozumiane wydarzenia o charakterze kulturalno-społecznym.
Na zakończenie chcielibyśmy zwrócić uwagę na bardzo pozytywny przykład ratowania zabytków, czyli zaangażowania władz Gminy Białołęka w przywracanie świetności Przystani"- budynku przy ul. Modlińskiej 257 w Warszawie oraz budynkowi Swidermajer" przy ulicy Fletniowej 2. Dobra wola i chęć działania naprawdę czynią cuda.
Uprzejmie prosimy o pozytywne rozważenie naszych propozycji, nie tylko z prawnego i społecznego punktu widzenia, ale też z czysto ludzkiego, mającego na względzie wspólne dobro i dbałość o kształtowanie tożsamości mieszkańców naszej „małej Ojczyzny".
Z upoważnienia
Miłośników Zabytków Gminy Jabłonna
Miłośnicy Zabytków Gminy Jabłonna Skontaktuj się z autorem petycji