Petycja w sprawie podjęcia skutecznych działań antysmogowych w Wolsztynie

Do:
Burmistrza Miasta i Gminy Wolsztyn


My, Mieszkańcy Miasta i Gminy Wolsztyn, zwracamy się z apelem o pilne podjęcie skutecznych działań antysmogowych, by chronić zdrowie nasze oraz naszych dzieci.
Petycja spowodowana jest katastrofalnym stanem powietrza w Mieście i Gminie Wolsztyn występującym w sezonie grzewczym, tj. w miesiącach od października do kwietnia, wskutek tzw. „niskiej emisji” z domowych palenisk oraz jego destrukcyjnym wpływem na zdrowie i życie mieszkańców. Wśród potwierdzonych przez lekarzy chorób z bezpośrednim i pośrednim wpływem smogu wymienia się* :
• choroby płuc – w tym zapalenia płuc i oskrzeli, podatność na infekcje wirusowe,
• zaostrzanie przewlekłych chorób płuc – w tym astma, POCHP, smog jest czynnikiem
pogarszającym stan pacjenta,
• czynnik sprzyjający rozwojowi nowotworów,
• pośredni wpływ na choroby układu krążenia i układu nerwowego,
• negatywny wpływ na rozwój płodu.


Polska jako Państwo w porównaniu do pozostałych krajów europejskich przoduje w niechlubnych rankingach zanieczyszczenia powietrza. Jak wynika z corocznych raportów PAS na liście smogowych rekordzistów prócz Dolnego Śląska przodują małe miasta oraz wsie.
My, Panie Burmistrzu, widzimy to na własne oczy i niestety , co dzień wdychamy. Dodatkowo w obecnej sytuacji epidemiologicznej, gdzie wszelkie obiekty sportowe są zamknięte, ruch na dworze ( biegi, spacery) są dla wielu osób sposobem na utrzymanie zdrowia, kondycji fizycznej i psychicznej. Jak więc dopuszczalny może być fakt, że praktyki niektórych gospodarstw domowych mają wpływ na obniżenie jakości powietrza, potęgowanie rozgoryczenia pozostałych mieszkańców miasta?
Bezsilni w samodzielnym rozwiązaniu tego problemu apelujemy o pomoc do lokalnych władz . Niestety, obserwując wieloletnie praktyki takich gospodarstw, mamy powody aby wysunąć wniosek, iż osoby prowadzące spalanie materiałów niedozwolonych w piecach mają „ciche przyzwolenie” na takie działania. Taki stan spowodowany jest niską świadomością społeczną problemu, brakiem jasnego przekazu na temat lokalnego stanu powietrza oraz brakiem upomnień i kar nakładanych na osoby zatruwające powietrze.
Zdając sobie sprawę z tego, że część działań służących eliminacji problemu leży w gestii regionu czy władz krajowych, powołujemy się na podstawowe prawo gwarantowane nam przez Państwo o ochronie zdrowia obywateli Art.74 Konstytucji .
Apelujemy o pilne podjęcie działań w niżej wymienionych obszarach na poziomie lokalnym, idąc za przykładem innych proaktywnych regionów Polski. Poniżej wymienione zostaną działania, które możemy podjąć w celu poprawienia jakości naszego wspólnego środowiska:
1. Działania informacyjne i inwestycje
1.1 Uruchomienie dodatkowych czujników pomiarowych na terenie Miasta i Gminy Wolsztyn mierzących poziom stężenia pyłów zawieszonych (PM10, PM 2,5) w powietrzu, w miejscach najbardziej zanieczyszczonych, tj. obrzeża miasta Wolsztyn, gdzie przodują domy jednorodzinne i stare osiedla oraz zakup drona antysmogowego (za przykładem gminy Opalenica, gminy Nowy Tomyśl) – zainteresowanie się dofinansowywaniem działań antysmogowych z Unii Europejskiej, przykład projekt AWAIR w Katowicach.
1.2 Uruchomienie skutecznych kanałów informowania mieszkańców o przekroczeniach dopuszczalnego poziomu stężenia pyłów zawieszonych (PM10, PM 2,5) w powietrzu oraz sposobach postępowania w przypadku wystąpienia smogu. Proponowane rozwiązanie to ustanowienie alertu na oficjalnej stronie internetowej Urzędu Miasta oraz na Wolsztyn 112, także informowanie placówek szkolnych i przedszkolnych w przypadku przekroczenia poziomu dopuszczalnego stężenia pyłów zawieszonych w powietrzu. W takim przypadku, zalecane jest przez lekarzy, wstrzymanie aktywności fizycznej na dworze. (lekcje WF, sekcje sportowe, spacery szkolne i przedszkolne).
2. Działania edukacyjne
2.1 Wdrożenie programu edukacji społecznej w dziedzinie zagrożenia smogowego i ochrony przed jego skutkami. Reportaże, artykuły oraz raporty na stronie internetowej miasta o ilości przeprowadzonych interwencji aby uświadomić społeczeństwo, że zanieczyszczanie powietrza podlega kontroli oraz jest karane i jaka jest skala takich działań. Straż miejska opłacana jest z podatków , dlatego oczekiwaniem obywateli jest transparentna informacja o tym, jakie działania są podejmowane w celu zapewnienia nam bezpieczeństwa i zdrowia.
2.2 Uświadomienie koniecznych zmian i regulacji prowadzących do eliminacji problemu - ograniczenie emisji zanieczyszczeń z domowych palenisk, wprowadzenie norm jakości dla paliw stałych, Stanowcze NIE dla praktyki palenia śmieci i odpadów( przykładowo opony, sklejki itp.).
3. Działania profilaktyczne i prewencyjne
Utworzenie programu wsparcia i dofinansowania wymiany starych pieców, tzw. „kopciuchów” na nowe, spełniające normy emisji spalin (nie na nowe „kopciuchy” niespełniające tychże norm) lub instalację alternatywnych ekologicznych źródeł ciepła m.in, trwająca już akcja instalacji paneli fotowoltaicznych. Stworzenie korzystnych warunków zachęcających właścicieli domów prywatnych do uczestnictwa w programach dofinansowań.
4. Kontrola i kary za zatruwanie powietrza
Niestety mamy przykłady, gdzie pomimo zgłoszeń do straży miejskiej nie zostały podjęte odpowiednie działania w celu zaprzestania szkodliwych praktyk przez dane gospodarstwo domowe, a zgłoszenia wywołały jedynie nieporozumienia sąsiedzkie.
Panie Burmistrzu, ludzie boją się interweniować, ponieważ nie ma określonych praktyk i funkcjonującego systemu. Dlatego apelujemy o przeprowadzanie skutecznych kontroli palenia śmieci, odpadów i substancji niebezpiecznych (włączając pobieranie próbek popiołu do analizy, oraz zakup i wdrożenie kontroli dronem), podejmowanie interwencji przez straż miejską i nakładanie mandatów karnych w przypadku potwierdzenia wykroczeń, zarówno w domach prywatnych jak i przedsiębiorstwach.
Od strony prawa zgodnie z Art. 23 k.c i Art. 24 k.c o ochronie dóbr osobistych, jak i wcześniej wymienionym Art. 74 Konstytucji uważamy, iż mamy wszelkie podstawy by wystąpić o pomoc i wymagać rozwiązania problemu zanieczyszczania powietrza na terenie naszej gminy.
Do petycji dołączone zostają z inicjatywy obywateli zdjęcia z różnych obszarów miasta Wolsztyn w celu wizualizacji problemu, z jakim na co dzień się borykamy.

Poniżej jako załącznik do petycji fragment Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Wolsztyńskiego na lata 2017 – 2020, z perspektywą do roku 2024 przedstawiony przez Green Key na zamówienie Zarządu Powiatu Wolsztyńskiego, stanowiący dane źródłowe o stanie powietrza w gminie Wolsztyn:
„Czynnikami, które mogą zagrażać jakości środowiska są głównie czynniki antropogeniczne, w tym przede wszystkim rozwijający się przemysł oraz działalność gospodarcza (rolnictwo, gospodarstwa hodowlane, gospodarowanie odpadami), rozwijająca się zabudowa, korzystanie z zasobów środowiska (eksploatacja kopalin).”
W Rozdziale III, podpunkcie 3.1.2, opisano Stan jakości powietrza atmosferycznego jak poniżej:
„Roczna ocena jakości powietrza za rok 2015 wykonana według kryteriów ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia wykazała występowanie stężeń benzo(α)pirenu oraz pyłu PM2,5 przekraczających wartości dopuszczalne, w kontekście całej strefy wielkopolskiej, którą zaliczono do klasy C*. Dla poziomu dopuszczalnego dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, ołowiu, benzenu, tlenku węgla oraz poziomu docelowego kadmu, arsenu, niklu pozwoliły na zakwalifikowanie strefy do klasy A**. W przypadku poziomu docelowego dla ozonu strefę zaliczono do klasy A. Ze względu na przekroczenia poziomu dopuszczalnego stężenia pyłu PM10 strefa została zaliczona do klasy C. Monitoring jakości powietrza w strefie wielkopolskiej w okresie 2012-2015 wskazuje na ciągłe przekroczenia norm pyłu PM10 oraz B(a)P. Wieloletnie obserwacje pokazały wyraźną tendencję sezonowej zmienności pyłu PM10, którego udział w sezonie letnim nie przekracza dopuszczalnego poziomu substancji, natomiast zimą (w sezonie grzewczym) powodem przekroczeń jest niska emisja z sektora komunalno-bytowego wpływająca na wyraźne pogorszenie warunków aerosanitarnych w miastach. Duży wpływ na sytuację aerosanitarną ma położenie geograficzne, charakter zabudowy, a także jej lokalizacja. Na terenie jednostki lokalne zanieczyszczenia pochodzą z emisji energetycznych z gospodarstw domowych korzystających sporadycznie z tradycyjnych źródeł ogrzewania, głównie na terenach wiejskich (samo miasto Wolsztyn jest w dużym stopniu zgazyfikowane). Uciążliwość jednakże charakteryzuje się wahaniami sezonowymi. W sezonach grzewczych wzrost zanieczyszczeń związany jest ze spalaniem węgla i potencjalnie odpadów w paleniskach domowych.
*przekracza poziom dopuszczalny powiększony o margines tolerancji - klasa C ** nie przekracza poziomu dopuszczalnego - klasa A”
• Wszelkie kwestie medyczne zostały zweryfikowane i potwierdzone przez lekarza, a do petycji dołączone zostają listy od naszych lokalnych specjalistów.