Wprowadzenie kategorii Taniec do Paszportów Polityki

Szanowni Państwo!

My, niżej podpisani, zwracamy się z uprzejmą prośbą do Pana Jerzego Baczyńskiego - Prezesa Zarządu i Redaktora Naczelnego tygodnika Polityka, o wprowadzenie kategorii Taniec, jako dziedziny przyznawania nagród Paszportów Polityki.

Paszporty Polityki to wyjątkowa nagroda kulturalna ustanowiona w 1993 roku przez tygodnik „Polityka”, przyznawana obecnie twórcom w kategoriach: literatura film, teatr, muzyka poważna, muzyka popularna, sztuki wizualne, estrada i kultura cyfrowa, a od 2002 roku wręczana jest także nagroda specjalna Kreator Kultury za osiągnięcia w krzewieniu kultury. Nagroda jest wyróżnieniem dla twórców, którzy czynią najszybsze postępy, zaskakują nowymi osiągnięciami, swoją aktywnością dobrze rokują w przyszłości i przez to zasługują na opiekę, wsparcie i promocję w świecie. Taniec również zasługuje na zauważenie, docenienie i wyróżnienie jako kategoria Paszportów Polityki.

Od zarania dziejów taniec towarzyszył człowiekowi, był formą ekspresji związanej z wyrażaniem siebie, cyklów przyrody, przejawiał się w obrzędach, rytuałach, był częścią starożytnych igrzysk olimpijskich.

Taniec jest formą komunikacji społecznej, artystycznej, kształtującą kulturę, społeczeństwo i politykę. Dlatego jako środowisko tańca, a także osób związanych i sympatyzujących z tańcem, przedstawiamy poniżej kilka argumentów, które podkreślają, iż wprowadzenie na stałe kategorii taniec, jako osobnej dziedziny do Paszportów Polityki, zdaje się być bardzo istotne, szczególnie w obecnych czasach.  

Taniec może występować, jako zjawisko polityczne. Może być formą oporu i protestu. Taką sytuację można było obserwować w Polsce, w związku z zaostrzeniem ustawy antyaborcyjnej,  podczas  protestów odbywających się jesienią 2020 roku.
W kilku miastach, powstawały techno-blokady, podczas których do osób protestujących, dołączali właściciele lokali gastronomicznych, klubów i pubów, wyrażając, właśnie poprzez taniec, swój sprzeciw wobec działań rządu.
Na zakończenie protestów wielokrotnie tańczony był przez uczestników zgromadzeń POLONEZ.Warto podkreślić, że 5 grudnia 2023 roku polonez został wpisany na Światową Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. (Natomiast na świecie jest wiele przykładów, w których taniec był formą oporu i manifestacji, np. słynna RAVE-OLUCJA w Tbilisi, która odbyła się 2018 roku).

Istnieje wiele spektakli tanecznych i choreograficznych, które poruszają bardzo ważne tematy polityczne, społeczne i kulturowe. Niestety system finansowania Tańca w naszym kraju, jest  bardzo niski, szczególnie w odniesieniu do innych dziedzin sztuki, mimo iż jest to niezwykle ważny element kultury narodowej i regionalnej.

Brakuje przestrzeni, jak i środków na edukację, rozwój, a także na produkowanie spektakli i promowanie ich. Uznanie tańca w Paszportach Polityki byłoby wsparciem dla osób z ekosystemu tańca, zwiększając widoczność tańca, a także ułatwiłoby to rozmowy z władzami, instytucjami, przedsiębiorcami, na temat rozwoju i przyszłości tańca w Polsce.

Wprowadzenie kategorii tańca do Paszportów Polityki podkreśli również różnorodność kulturową naszego społeczeństwa, co jest istotne dla budowania otwartego i tolerancyjnego społeczeństwa. Ponadto, jak wiele badań i obserwacji wskazuje, taniec pozytywnie wpływa na społeczeństwo, jak i na jednostkę. Aktywność fizyczna, ruch, kontakt ze swoim ciałem, a także oglądanie i obcowanie z tańcem, uruchamia kreatywność, katalizuje myśli, pobudza emocje, wywołuje większą empatię i wrażliwość, która w obecnych czasach jest tak bardzo potrzebna.

Taniec przenika się z popkulturą, wpływa na nią, a także może powodować zmianę społeczną na szeroką skalę. Warto tu przypomnieć fenomen Michaela Jacksona, który zaprezentował światu swoją choreografię, w której użył moonwalk’a w 1983 roku, do utworu Billie Jean, w programie telewizyjnym Motown 25: Yesterday, Today, Forever.  Stacja telewizyjna MTV wyświetlała regularnie teledysk Bilie Jean, co przyczyniło się nie tylko do rozwoju teledysków, w których motywem przewodnim stał się taniec, ale także był to pierwszy wideoklip z czarnoskórym wykonawcą. Wspomniane wydarzenie było niewątpliwie mocnym przełomem również na poziomie politycznym i społecznym.

Równie spektakularne widowiska, jak i sukces, odniosła królowa Pop-u – Madonna.
Jej kariera wiązała się z wieloma skandalami i przekraczaniem dotychczasowych granic i porządku lat 80. i 90. szczególnie, a swoją piosenką i teledyskiem do piosenki Vouge przyczyniła się do popularyzacji Vougingu.

Wszelakie komercyjne programy typu You Can Dance, Taniec z Gwiazdami, Mam Talent, itp. pokazują wysoki, ponad dwumilionowy wskaźnik oglądalności wśród publiczności, jak i wzrost zainteresowania tańcem, po emisji tych programów. Powstał też program Po prostu taniec, będący fuzją programów Taniec z gwiazdami i You Can Dance – Po prostu tańcz, a 31 sierpnia 2008 odbyło się bicie rekordu Guinnessa w tańcu na krakowskim Rynku pn.: Po prostu tańcz z gwiazdami. Ogromną popularnością cieszył się także serial "Tancerze", którego nakręcono i wyemitowano aż 3 sezony.
W telewizji można obejrzeć co roku dwudniowy program "Młody Tancerz Roku". Od ponad dekady konkurs ten jest jedynym w swoim rodzaju przedsięwzięciem telewizyjnym, promującym utalentowanych uczniów szkół baletowych. Głównym celem konkursu jest popularyzacja tańca jako formy wyrazu artystycznego.

Wiele marek tworząc kampanie marketingowe i reklamowe sięga i korzysta ze zjawiska Dance Marketingu, które w 2021 roku zostało opisane.
Warto też wspomnieć o #dancechallengach tanecznych, które stawały się viralami i mocno wylansowały różne utwory muzyczne.
Wiele produkcji filmowych, jak i teatralnych korzysta z doświadczenia i wiedzy choreografów/ek zapraszając ich do współpracy.

Warto podkreślić, że  taniec jest dziedziną, którą można studiować na uczelniach wyższych, zarówno praktycznie jak i teoretycznie. Istnieje i wciąż powstaje wiele publikacji, książek, recenzji, artykułów na ten temat, a także jest coraz więcej doktorów/ek, profesorów/ek którzy zgłębiają, poszerzają i odkrywają kolejne fascynujące zjawiska związane z tańcem, choreografią. To oni są niewątpliwymi autorytetami i specjalistami w swojej dziedzinie. Ich ogromna wiedza ekspercka oraz bogate doświadczenie mogą posłużyć do wyłaniania osób w dziedzinie TANIEC w Paszportach Polityki.

Wokół tańca odbywa się wiele konferencji, warsztatów, platform, zawodów, konkursów, przeglądów i wydarzeń na skalę krajową, jak i międzynarodową. Choreografki i choreografowie z Polski działają na całym świecie tworząc i prezentując swoje prace artystyczne. Są doceniani i zapraszani na wiele prestiżowych międzynarodowych festiwali artystycznych. W swojej sztuce dotykają tematów aktualnych, bliskich wszystkim odbiorcom. Posługują się efemerycznym językiem emocji, który jest uniwersalny i zrozumiały w różnych kulturach i systemach politycznych. Taniec jest mobilny - może dotrzeć wszędzie, bo nie wymaga tłumaczenia. Jest sztuką opartą na intuicji i daje możliwości szerokiej interpretacji.
W 2024 roku po raz pierwszy breaking pojawi się jako dyscyplina Olimpijska.

Warto zaznaczyć, że w tej petycji, pokazane zostało zaledwie kilka punktów, które mają  zachęcić do poszerzenia wiedzy na temat tego jak taniec, choreografia zmienia świat. 

Apelujemy o podjęcie działań w celu wprowadzenia kategorii Tańca do Paszportów Polityki. Wierzymy, że dzięki takiej inicjatywie, szeroki kontekst tańca, zostanie podkreślony i zauważony przez społeczeństwo, któremu od zawsze towarzyszył taniec. Przypominamy, iż niektóre osoby ze śrdowiska tanecznego, otrzymywały nominacje do Paszportów Polityki, niestety ich nazwiska często umykały z powodu nierozpoznawalnosci tańca jako autonomicznej dziedziny sztuki.

Jesteśmy zdziwieni, że mimo tak długiej historii, a także  szerokiego kontekstu społeczno-polityczno-kulturowego, taniec nie jest jeszcze ujęty w Paszportach Polityki, wierzymy jednak, że dzięki tej petycji, w przyszłym roku, pojawi się taniec w nagrodach Polityki.

 Podpisani,     

Natalia Gorzelańczyk    Skontaktuj się z autorem petycji