List poparcia dla postępowania habilitacyjnego Katarzyny Lewandowskiej

Katarzyna Lewandowska, badaczka, kuratorka i dydaktyczka związana z Akademią Sztuk Pięknych w Gdańsku, ubiega się o tytuł doktory habilitowanej na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Jako przedstawiciele i przedstawicielki środowisk naukowych, artystycznych, kuratorskich i aktywistycznych – znający jej dorobek i wysoko ceniący jej wkład w rozwój humanistyki i refleksji nad sztuką współczesną z niepokojem przyjmujemy fakt, że recenzje jej dorobku habilitacyjnego okazały się skrajnie rozbieżne – dwie pozytywne i dwie negatywne – co samo w sobie budzi pytania o kryteria oceny.
Nasza petycja jest wyrazem wsparcia i uznania dla interdyscyplinarnej, odważnej i zaangażowanej postawy badawczej dry Katarzyny Lewandowskiej, której praca – naszym zdaniem – znacząco wzbogaca polską humanistykę.
Treść listu znajduje się poniżej.

Monika Zawadzka – architektka i antropolożka, profa ASP w Gdańsku
Dominika Gołębiewska – architektka krajobrazu, graficzka, wykładowczyni na ASP w Gdańsku
rafał placek – fotograf, Rooms Gallery
Ania Lucid – artystka wizualna, historyczka sztuki

Rada Doskonałości Naukowej,
Rady Dyscypliny Nauk o Sztuce,
Szanowni Państwo,
Zwracamy się do Państwa jako przedstawiciele i przedstawicielki środowisk naukowych, artystycznych, kuratorskich oraz aktywistycznych, zaangażowani w rozwój refleksji nad współczesną sztuką, kulturą wizualną i przemianami humanistyki.
Chcemy wyrazić nasze poparcie dla dry Katarzyny Lewandowskiej oraz nasze zaniepokojenie przebiegiem jej postępowania habilitacyjnego. Znamy jej dorobek i działalność – czytamy jej teksty, współpracujemy z nią, śledzimy efekty jej pracy dydaktycznej i organizacyjnej. Uważamy, że reprezentuje ona bardzo istotny i potrzebny głos we współczesnej humanistyce.
Tematem jej pracy habilitacyjnej jest „ja innej. intersekcjonalne strategie w sztuce”. To nie tylko zapis badań i analiz, lecz także tekst-manifest, który – zgodnie z podejściem samej autorki – łączy teorię z praktyką, refleksję z działaniem, analizę z troską. Forma tej pracy jest świadomym wyborem – nie linearnym wykładem, lecz opowieścią zakorzenioną w rzeczywistości społecznej i artystycznej, prowadzoną z pozycji zaangażowanej badaczki. I choć przez niektórych może być odczytana jako odejście od tradycyjnych modeli akademickich, to w rzeczywistości stanowi wyraz współczesnej, refleksyjnej, głęboko przemyślanej metodologii.
Dorobek Katarzyny Lewandowskiej jest przykładem spójnej, wielowymiarowej postawy badawczej, w której działalność naukowa, dydaktyczna, kuratorska i społeczna przenikają się i wzajemnie wzmacniają. To nie tylko kariera akademicka, ale działalność z misją – konsekwentna i wytrwale realizowana wizja humanistyki opartej na wymianie, uważności i odwadze.
Z zaniepokojeniem przyjęliśmy wiadomość, że dwie z czterech recenzji jej dorobku były negatywne, a po zapoznaniu się z nimi, uważamy, że zawarta w nich krytyka opiera się w znacznej mierze na zakwestionowaniu samej formy pracy i jej interdyscyplinarnego charakteru. Tymczasem właśnie to, co inne i niestandardowe – w metodzie, języku, strukturze – jest niezbędne, by nauka mogła odpowiadać na współczesne wyzwania.
W naszym odczuciu obie negatywne recenzje, poza warstwą merytoryczną, symbolicznie ujawniają głębszy problem: część środowiska naukowego wciąż nie jest gotowa na „innego, inną, inność”. A to „inne” nie powinno być zagrożeniem – jest przecież warunkiem nowości, przemiany, rozwoju. Bez otwartości na inne spojrzenia, następne języki, nieodkryte pytania – nie ma żywej nauki.
Uważamy, że pluralizm ocen naukowych jest potrzebny, a autonomię recenzentów należy chronić. Niemniej, odpowiedzialność recenzenta nie kończy się na subiektywnej opinii – powinna obejmować także świadomość zmieniających się paradygmatów badawczych oraz etyczną wrażliwość w formułowaniu ocen. W tym przypadku mamy poczucie, że niektóre z opinii wykazują
brak otwartości na współczesne podejścia badawcze i mogą mieć nieadekwatny do sytuacji, deprecjonujący wydźwięk. Dodatkowo, zapoznawszy się z oceną wszystkich recenzentów łatwo dostrzec ogromną dysproporcję pomiędzy dwiema recenzjami pozytywnymi i dwiema negatywnymi - z uwagi na tak diametralną różnicę ocen oraz w zgodzie z zasadą rzetelności i transparentności postępowania, uważamy, że zasadne jest, by dorobek habilitantki był analizowany z najwyższą starannością, w duchu otwartości na nowe metodologie i odpowiedzialności wobec rozwoju nauki.
Chcemy również zwrócić uwagę na istotny, choć często przemilczany problem systemowy. Dra Katarzyna Lewandowska jest matką dwójki dorosłych już dzieci, które wychowała samodzielnie, godząc obowiązki rodzicielskie z intensywną pracą naukową, dydaktyczną i społeczną. Naukowczynie-matki-artystki często muszą pokonywać dodatkowe przeszkody, by ich praca była traktowana poważnie i na równych zasadach. Chcemy, by świat akademicki był przestrzenią, w której takie wielowymiarowe, złożone biografie – artystek, naukowczyń, matek – nie były wypychane na margines, lecz znajdowały należne im miejsce w polu akademickim. Zgodnie z zasadą równego traktowania oraz polityką równości szans w nauce, również ten aspekt powinien być brany pod uwagę przy ocenie dorobku habilitantki.
Z pełną świadomością obowiązujących procedur i wymogów formalnych, z szacunkiem dla zasad oceny naukowej, apelujemy o otwartość, wrażliwość i sprawiedliwość w podejściu do dorobku Katarzyny Lewandowskiej. Jej interdyscyplinarne podejście, odwaga intelektualna i zaangażowanie społeczne spełniają standardy habilitacyjne z naddatkiem – one je przekraczają, wyznaczając kierunki rozwoju, jakie nauka powinna dziś wspierać.
Mamy nadzieję, że odwołanie złożone przez drę Katarzynę Lewandowską spotka się z rzeczową, obiektywną oraz uważną analizą, a jej dorobek zostanie doceniony przez środowisko naukowe zgodnie z duchem współczesnej, odpowiedzialnej i otwartej humanistyki.
Z wyrazami szacunku,
…
…
…

Ania Lucid    Skontaktuj się z autorem petycji