Szanowna Rado Naczelna,
Szanowny Naczelny Sąd Harcerski,
Szanowne Władze Związku Harcerstwa Polskiego,

My, niżej podpisani członkowie ZHP – harcerze, instruktorzy, rodzice i przyjaciele harcerstwa – zwracamy się z głębokim przekonaniem, że nadszedł czas, aby w Związku Harcerstwa Polskiego w pełni urzeczywistnić jedną z fundamentalnych zasad naszej organizacji: równość praw wszystkich członków.

Dziś prawo to pozostaje niepełne.
Choć wg Statutu ZHP Sąd Harcerski stoi na straży wartości i praw należnych każdemu członkowi ZHP, w praktyce nie wszyscy harcerze mogą skorzystać z tej drogi ochrony. Obecne regulacje zawężają dostęp do sądu niemal wyłącznie do instruktorów lub osób pełniących funkcje instruktorskie.

Harcerstwo to wspólnota.
Wwspólnota jest silna tylko wtedy, gdy każdy jej członek – niezależnie od wieku, stopnia, doświadczenia – ma prawo być wysłuchanym, obronionym i potraktowanym sprawiedliwie.

Dziś młody harcerz pokrzywdzony decyzją instruktora, rodzic zaniepokojony naruszeniem zasad, czy członek niepełniący funkcji, który czuje się potraktowany niezgodnie z wartościami ZHP – nie ma realnej drogi odwoławczej do Sądu Harcerskiego.
To nie tylko osłabia zaufanie do systemu, ale stoi w sprzeczności z ideą harcerskiego braterstwa i prawa do obrony.

Uzasadnienie formalne

1. Statut ZHP w §63 i §55 dotyczącym sądów harcerskich nie ogranicza prawa do Sądu jedynie do instruktorów. Mówi ogólnie o ochronie zasad, norm i wartości w ZHP – a te dotyczą każdego członka Organizacji.

2. Regulamin Sądów Harcerskich – uchwalony na podstawie delegacji statutowej – wprowadza ograniczenie podmiotowe, które faktycznie pozbawia części członków możliwości dochodzenia sprawiedliwości. Patrz: §3.1.
   Jest to zawężenie funkcjonalne, ale nie wynika ono wprost ze statutu.

3. W każdej organizacji wychowawczej podstawą musi być równa ochrona prawna, zwłaszcza wobec osób sprawujących funkcje wychowawcze i kierownicze.

4. Ograniczenie prawa do Sądu Harcerskiego wyłącznie do kadry instruktorskiej sprawia, że:

   • kontrola działań instruktorów jest jedynie wewnętrzna,

   • młodsi członkowie zależą wyłącznie od przełożonych,

   • brak jest systemu niezależnej ochrony praw zwykłych harcerzy.

5. Wprowadzenie równego prawa do Sądu Harcerskiego nie wymaga rewolucji – wystarczy:

   • dopuścić możliwość składania wniosku przez każdego członka ZHP,

   • zapewnić sądom możliwość odrzucenia spraw drobnych lub bez podstawy,

   • zachować obecny model odpowiedzialności instruktorskiej, dodając mechanizm ochronny dla pozostałych członków np. w formie rzecznika mającego obowiązek reprezentować członka przed Sądem.

Dlatego apelujemy o rozpoczęcie prac nad:

✔ zmianą Regulaminu Sądów Harcerskich

lub

✔ wprowadzeniem jasnego, statutowego zapisu, że

każdy członek ZHP ma prawo złożyć wniosek do właściwego Sądu Harcerskiego w sprawach naruszenia jego praw, bezpieczeństwa, godności lub zasad harcerskich.

Nie prosimy o przywileje.
Nie prosimy o wyjątki.
Prosimy o to, aby głos każdego harcerza – od zucha po instruktora – był traktowany poważnie i miał realną ścieżkę sprawiedliwości.

To jest prośba o umocnienie zaufania do harcerstwa jako bezpiecznej, otwartej i równej wspólnoty.

Wierzymy, że ZHP – organizacja kształtująca postawy obywatelskie – powinna być wzorem równości, uczciwości i odpowiedzialności.

https://zhp.pl/statut-zhp/
https://zhp.pl/wp-content/uploads/2024/02/Regulamin-sadow-harcerskich-ZHP-od-1.01.2024.pdf

Jerzy Bielec, rodzic, były drużynowy, obserwator ZHP    Skontaktuj się z autorem petycji