Petycja w obronie zwierząt laboratoryjnych
Do:
Prezes Rady Ministrów
Szanowny Pan Mateusz Morawiecki
Minister Edukacji i Nauki
Szanowny Pan Przemysław Czarnek
W związku z przygotowywaną nowelizacją ustawy o z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych apelujemy o wstrzymanie zmian w ustawie, które pozbawią zwierzęta, poddawane w polskich laboratoriach testom, często bardzo dotkliwym, prawa do obrony.
Projektowana nowelizacja zakłada, że z wydawania zgód na doświadczenia na zwierzętach przez organy administracji państwowej, jakimi są lokalne komisje etyczne, wyłącza się art. 31 kodeksu postępowania administracyjnego. Przepis ten umożliwia organizacjom społecznym udział w postępowaniach administracyjnych na prawach strony. Wyłączenie ich z postępowań przed komisjami etycznymi pozbawi zwierzęta możliwości obrony, a także uniemożliwi kontrolę społeczną tych postępowań.
W ostatnich latach kilka wyspecjalizowanych organizacji społecznych stawało po stronie zwierząt w takich postępowaniach i dzięki nim wiele doświadczeń, zaprojektowanych niezgodnie z obowiązującymi przepisami prawa nie otrzymało zgody na przeprowadzenie. Były wśród nich doświadczenia finansowane ze środków publicznych, które nie mogły osiągnąć zakładanych celów naukowych w wyniku błędnego planowania tych doświadczeń, z użyciem wadliwych metod badawczych. W doświadczeniach tych nieprawidłowo planowano między innymi ochronę przeciwbólową zwierząt bądź planowano korzystać z bardzo inwazyjnych metod, choć istnieją metody powodujące mniejszy ból czy śmiertelność.
Doświadczenia te dotyczyły między innymi testowania nowych substancji neuroprotekcyjnych w udarze mózgu na szczurach w procedurach dotkliwych (za 2 500 000 zł publicznych środków), testowania jagody kamczackiej jako żywności funkcjonalnej, możliwości pobierania nasienia norki amerykańskiej poprzez kateteryzację cewki moczowej na fermach futrzarskich, wpływu ekstraktu z derenia jadalnego na wątrobę szczurzą poddaną niedokrwieniu i reperfuzji, przeprowadzanie testów soków owocowo-warzywnych na zwierzętach, zakończone ich uśmierceniem mimo, że przepisy nie wymagają takich testów przed wprowadzeniem tego typu produktów do obrotu (badania finansowane ze środków publicznych na kwotę 12 000 000 zł), poddawania świń zabiegom wycinania żołądka w ramach kursu dla lekarzy chirurgów, choć program specjalizacji lekarskich nie przewiduje wykonywania zabiegów na zwierzętach, nieuzasadnione wyłapywanie dzikich zwierząt na terenie ścisłego rezerwatu Puszczy Białowieskiej i poddawanie ich zabiegom chirurgicznym w laboratorium czy przeprowadzania ćwiczeń chirurgicznych dla studentów na zdrowych zwierzętach, choć istnieją alternatywne metody kształcenia z powodzeniem wykorzystywane na innych uczelniach.
W efekcie, gdyby nie udział organizacji społecznych w postępowaniach, doświadczenia przeprowadzono by niezgodnie z przepisami prawa, pieniądze publiczne zostałyby zmarnowane, a zwierzęta w doświadczeniach cierpiałyby bezsensownie.
W 2019 roku w polskich laboratoriach do doświadczeń wykorzystano 143 103 zwierząt, w tym 74 714 myszy, 23 334 szczurów, 11 469 danio pręgowanych, 6 275 kur, 1050 świń i 1 054 królików. Doświadczenia prowadzono również na 12 kotach, 9 psach, 387 owcach i 492 karpiach. 41 813 zwierząt dostało poddanych procedurom dotkliwym, czyli tym najbardziej drastycznym, a 63 384 - procedurom umiarkowanym.
Skala doświadczeń, prowadzonych w polskich laboratoriach, głównie przez instytucje finansowane z budżetu państwa oraz liczba zwierząt wykorzystywanych w doświadczeniach pokazuje, że kontrola społeczna nad tymi doświadczeniami jest konieczna i potrzebna.
80% Polek i Polaków w sondażu, przeprowadzonym na zlecenie Cruelty Free Europe, opowiedziało się za odchodzeniem od testowania na zwierzętach i inwestowaniem w metody badawcze będące alternatywami do testów na zwierzętach. Kontrola postępowań administracyjnych o wydawanie zgód na doświadczenia na zwierzętach, zarówno w zakresie etycznym, jak i wydatkowania środków publicznych na doświadczenia na zwierzętach, leży zatem w dobrze pojętym interesie społecznym.
Fundacja Czarna Owca Pana Kota
Fundacja Ius Animalia
Fundacja Ktoś
Fundacja Międzynarodowy Ruch na Rzecz Zwierząt – Viva!
Fundacja Mondo Cane
Fundacja Przystań Ocalenie
Fundacja Zwierzęca Polana
Komitet Pomocy dla Zwierząt
La Fauna Fundacja dla Zwierząt - Interwencje i Adopcje
Stowarzyszenie Otwarte Klatki
Stowarzyszenie Prawnicy na Rzecz Zwierząt
Stowarzyszenie Otwarte Ramiona
Izabela Kadłucka, psycholog zwierząt, biolog
Angelika Kimbort, radczyni prawna
Katarzyna Topczewska, adwokat
Dorota Wiland, psycholog zwierząt
Koalicja Dla Zwierząt Skontaktuj się z autorem petycji