Petycja w sprawie wstrzymania procedury wyburzenia willi Krzyszkowskich w Myślenicach

Nie możemy zgodzić się na milczące wyburzanie historii.
Nie pozwólmy, by pod pretekstem inwestycji deweloperskiej zniknęły miejsca, które są fundamentem naszej myślenickiej tożsamości.
Dziś chcą wyburzyć willę Krzyszkowskich - byłego burmistrza Myślenic.

A jutro? Dom Grecki? Kamienice w Rynku? Szkoła z nr 1 ?
Jeśli nie powiemy teraz „dość” – jutro może być za późno.

PETYCJA
w sprawie natychmiastowego wstrzymania procedury wyburzenia willi Krzyszkowskich w Myślenicach oraz ochrony dziedzictwa narodowego i lokalnej tożsamości miasta

▪️Szanowny Panie Wojewodo ,

▪️Szanowna Pani I Wicewojewodo Małopolski

▪️Szanowna Pani Małopolska Konserwator Zabytków,
▪️Szanowny Panie Starosto,
▪️Szanowny Panie Burmistrzu ,

zwracamy się do Państwa z apelem – dramatycznym, ale jeszcze nie spóźnionym. Zegar bije, procedury toczą się dalej, a historia może zostać pogrzebana pod gruzami. Willa Krzyszkowskich w Myślenicach, wpisana do gminnej ewidencji zabytków, stoi dziś na skraju unicestwienia. A razem z nią – pamięć o człowieku, który był żywą kroniką naszego miasta: Janie Krzyszkowskim (Kumali).

AKTUALNY STAN – SYSTEMOWE ZANIEDBANIE

W ostatnich latach willa Krzyszkowskich była systematycznie niszczona w milczeniu. W krótkim czasie stan techniczny budynku uległ znacznemu pogorszeniu: wybito okna, wykarczowano drzewa wokół posesji, oczyszczono działkę, usuwając jej historyczny charakter.

Wygłąd nieruchomości w 2022 roku:

Wnętrze willi przed zmianą właściciela (2022 r.)

Obecnie pojawił się inwestor, który planuje w tym miejscu budowę apartamentowca – nowoczesnego, wielokondygnacyjnego budynku, zupełnie niepasującego do charakteru tej części Myślenic. Jeśli jego zapędy, nastawione wyłącznie na partykularny zysk kosztem mieszkańców, nie zostaną powstrzymane, miejsce pamięci zostanie przekształcone w kolejne osiedle, bezpowrotnie wymazując fragment tożsamości naszego miasta.

--- KIM BYŁ JAN KRZYSZKOWSKI? ---

Jan Rudolf Krzyszkowski (Kumala) urodził się 8 grudnia 1893 roku w Krakowie. Uczestniczył w walkach o niepodległość Polski jako żołnierz Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego. Był także więźniem obozu jenieckiego w Prusach, gdzie z narażeniem życia nie zaprzestał działalności artystycznej i patriotycznej. W 1926 r. osiedlił się w Myślenicach, gdzie oddał się służbie edukacyjnej, społecznej i kulturalnej.

Był sekretarzem Związku Atrystów Plastyków "Zwornik" i Cechu artystów "Jednoróg" w Krakowie.

Od września 1939 do listopada 1940  pełnił funkcję burmistrza Myślenic, a wcześniej od 1 września 1926 roku Jan Krzyszkowski był mianowany przez kuratorium oświaty nauczycielem w Państwowym Gimnazjum im. Kościuszki w Myślenicach.  Był szanowanym artystą, malarzem , portreciską i pedagogiem, który łączył wychowanie z kulturą i miłością do sztuki. Z jego inicjatywy i pod jego kierunkiem młodzież uczyła się nie tylko wiedzy, ale też odpowiedzialności i poszanowania tradycji.

--- TWÓRCZOŚĆ – MALARZ MYŚLENIC I MAŁOPOLSKI ---

Jan Krzyszkowski był również malarskim dokumentalistą regionu. W jego twórczości odnajdujemy pejzaże Myślenic, wsi MAłopolski, sceny rodzinne i codzienne życie mieszkańcó. Malował kościoły, architekturę, wiejskie chaty i zabudowania, przyrodę i postaci ludowe. Do najbardziej znanych obrazów należą: „Chata we wsi”, „Droga z Jawornika”, „Targ w Wiśniowej”, „Kościół w Trzemeśni”, „Kościół w Osieczanach”.

Jego dzieła były wystawiane m.in. w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Łodzi, Poznaniu, Pszczynie i w Myślenicach. Obrazy Krzyszkowskiego znajdują się dziś w zbiorach prywatnych oraz w Muzeum Niepodległości w Myślenicach.

--- WILLA KRZYSZKOWSKICH – DOM Z DUSZĄ ---

Wzniesiona w 1936 roku willa została zaprojektowana przez wybitnego myśleniczanina Jana Hołuja juniora. Była nie tylko domem – była pracownią, przestrzenią tworzenia, punktem odniesienia dla lokalnej inteligencji, kultury i patriotyzmu. To miejsce ma duszę, a także konkretne, udokumentowane znaczenie historyczne.

Kiedyś dom stanowił miejsce spotkań krakowskiej bohemy okresu międzywojennego. Gościli tu między innymi: Emil Krha, Stanisław Jakubowski, Zygmunt Król i wielu innych znanych artystów, przyjaciół Jana Krzyszkowskiego

Wyburzenie tej willi to nie tylko strata estetyczna – to akt wyrzeczenia się pamięci, tradycji i szacunku wobec własnych korzeni. Nie możemy milczeć, gdy znika coś, co przetrwało wojny, zmiany ustrojowe, kryzysy społeczne. A teraz znika, bo opłaca się komuś - w tym miejscu postawić apartamenowiec.

DLATEGO ŻĄDAMY:

• Natychmiastowego wstrzymania wszelkich procedur związanych z rozbiórką willi Krzyszkowskich,

• Objęcia budynku ochroną konserwatorską o randze wojewódzkiej lub krajowej,

• Przeprowadzenia pilnej ekspertyzy architektoniczno-historycznej,

• Utworzenia w myślenickim Muzeum izby pamięci Jana Krzyszkowskiego, jako miejsca edukacji i kultury,

• Zorganizowania konsultacji społecznych z udziałem mieszkańców, historyków i instytucji kultury.

Zabytki nie bronią się same – musimy to zrobić my.
Niech ta petycja będzie naszym wspólnym głosem sprzeciwu wobec bezmyślnego niszczenia przeszłości i apelem o ratunek dla spuścizny, która nie należy tylko do nas – lecz także do przyszłych pokoleń.

Z wyrazami troski i odpowiedzialności,
Mieszkańcy Myślenic

Mieszkańcy Myślenic    Skontaktuj się z autorem petycji