Petycja w sprawie ujawnienia danych prokuratorów prowadzących i umarzających sprawy – apel o jawność i transparentność w wymiarze sprawiedliwości

Do: Sejmu RP i Ministerstwa Sprawiedliwości

Zwracamy się z apelem o wprowadzenie obowiązku publicznego ujawniania danych prokuratorów prowadzących i rozstrzygających sprawy z imienia i nazwiska. Wnosimy, aby dane te były dostępne w ramach transparentnego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w naszym kraju, aby społeczeństwo miało prawo do weryfikacji i oceny pracy prokuratorów.

Do napisania niniejszej petycji zmotywowała nas kolejna umorzona sprawa dotycząca znęcania się nad zwierzętami, w której biegły orzekł, że miało miejsce znęcanie, a mimo to postępowanie zostało zakończone bez skierowania sprawy do sądu.

 Wstęp i uzasadnienie:

1. Brak publicznej kontroli nad decyzjami prokuratury:
   W Polsce dane prokuratorów prowadzących sprawy, w tym decyzje o ich umorzeniu lub skierowaniu do dalszego postępowania, nie są publicznie dostępne. Informacje te są przechowywane wyłącznie w aktach spraw, do których dostęp mają wyłącznie strony postępowania lub osoby wykazujące uzasadniony interes prawny. Brak jawności prowadzi do poczucia bezkarności oraz utrudnia społeczną kontrolę nad działaniem prokuratury.
2. Przykład spraw umorzonych:
   Wielokrotnie zdarzały się przypadki, gdy sprawy o szczególnym znaczeniu społecznym, takie jak dotyczące znęcania się nad zwierzętami czy poważnych nadużyć, były umarzane bez należytego uzasadnienia. W takich sytuacjach brak możliwości identyfikacji prokuratorów podejmujących decyzje uniemożliwia ocenę ich pracy i motywacji, co podważa zaufanie do wymiaru sprawiedliwości.
3. Przykład praktyk w innych zawodach i krajach:
   Zarządy organizacji pozarządowych, które działają na zasadzie non profit, są zobowiązane do ujawniania swoich danych, co pozwala społeczeństwu na kontrolę ich działalności. Dlaczego więc prokuratorzy, będący państwowymi urzędnikami, finansowanymi z publicznych środków, są chronieni anonimowością? W wielu krajach, takich jak Stany Zjednoczone, dane prokuratorów są publicznie dostępne, co pozwala obywatelom na weryfikację ich decyzji.
4. Społeczna potrzeba jawności:
   Prokuratorzy pełnią kluczową funkcję w systemie wymiaru sprawiedliwości i ich decyzje mają ogromny wpływ na życie obywateli. Ujawnienie ich danych pozwoli społeczeństwu na ocenę rzetelności i bezstronności podejmowanych działań, co przyczyni się do zwiększenia zaufania do wymiaru sprawiedliwości i ograniczenia przypadków nieuzasadnionych decyzji.
5. Transparentność i odpowiedzialność:
   Obywatele mają prawo wiedzieć, kto podejmuje decyzje dotyczące ich spraw, zwłaszcza gdy decyzje te wpływają na losy osób lub całych społeczności. Brak jawności w działaniach prokuratury stoi w sprzeczności z zasadami demokratycznego państwa prawa.

Postulat:

Wnosimy o wprowadzenie przepisów, które nałożą na prokuratorów obowiązek ujawniania ich danych (imienia i nazwiska) w sprawach, które prowadzą. Dane te powinny być publicznie dostępne w aktach sprawy oraz w rejestrach umorzonych postępowań. Postulujemy także o prowadzenie jawnych rejestrów umorzonych spraw, które zawierałyby:

• opis sprawy,
• przyczyny umorzenia,
• nazwisko prokuratora prowadzącego sprawę.

Oczekiwane korzyści:

• Zwiększenie odpowiedzialności prokuratorów: Publiczne ujawnienie danych wyeliminuje anonimowość, która często prowadzi do poczucia bezkarności.
• Lepsza kontrola społeczna: Społeczeństwo zyska możliwość weryfikacji, czy prokuratura działa w interesie obywateli i zgodnie z zasadami sprawiedliwości.
• Wzrost zaufania do wymiaru sprawiedliwości: Transparentność działań prokuratury przyczyni się do większej wiarygodności tego organu państwowego.

Apelujemy o podjęcie działań legislacyjnych, które wprowadzą jawność w działaniu prokuratury, z poszanowaniem zasad ochrony danych osobowych, ale także w zgodzie z podstawowymi standardami transparentności władzy publicznej. Nie możemy pozwolić, aby państwowi urzędnicy, decydujący o losach obywateli, działali w warunkach pełnej anonimowości i bezkarności. To społeczeństwo, które finansuje ich pracę, powinno mieć prawo do oceny ich działań oraz weryfikacji, czy realizują swoje obowiązki zgodnie z zasadami prawa i etyki zawodowej.

Liczymy na pozytywne rozpatrzenie niniejszej petycji i wprowadzenie niezbędnych zmian w prawie, które uczynią funkcjonowanie prokuratury bardziej transparentnym i odpowiadającym oczekiwaniom obywateli.

Fundacja Przyjaciel Zwierz    Skontaktuj się z autorem petycji