W sprawie VAT-u na usługi doradcze finansowane ze środków europejskich

Szanowny Pan
Mateusz Morawiecki
Wicepremier, Minister Rozwoju i Finansów
ul. Świętokrzyska 12, 00-916 Warszawa      

LIST OTWARTY Przedsiębiorców z branży szkoleniowej i doradczej    

Szanowny Panie Ministrze,  

     niniejszym listem chcielibyśmy wyrazić zaniepokojenie w związku z kształtującą się przez ostatni rok praktyką orzeczniczą organów administracji podatkowej, dotyczącą opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych dla małych i średnich przedsiębiorców współfinansowanych z dotacji z Unii Europejskiej. Jednocześnie zwracamy się z prośbą o wydanie ogólnej interpretacji podatkowej w tej sprawie, by w sposób jednoznaczny rozstrzygnąć rodzące się wątpliwości.  

      Problem, który chcemy poruszyć w liście, dotyczy przedsiębiorców realizujących projekty z działania nr 2.2 Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER). Celem Programu Operacyjnego jest wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorców poprzez opracowywanie na ich rzecz planów rozwoju i świadczenie usług doradczych. Jego realizacją zajmują się przedsiębiorcy z branży szkoleniowej i doradczej, korzystając przy tym z dofinansowań z Europejskiego Funduszu Społecznego. Przedsiębiorcy ci rozliczali podatek od towarów i usług, przyjmując za podstawę opodatkowania jedynie wkład własny w koszty projektu, pokrywany przez korzystającego z usług doradczych przedsiębiorcę, podczas gdy pozostała część wartości projektu, pokrywana z dofinansowania, nie była opodatkowana podatkiem VAT. Taki stan rzeczy utrzymywał się do drugiej połowy 2016 roku, kiedy to organy podatkowe zaczęły wydawać interpretacje niekorzystne dla wykonawców projektów w ramach PO WER.W pojawiających się ot tego czasu indywidualnych interpretacjach podatkowych, m.in. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 8 grudnia 2016 roku (nr 0461-ITPP2.4512.681.16.1.RS) oraz interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 2 czerwca 2017 roku (nr 0114-KDIP1-1.4012.67.2017.2.IZ), organy podatkowe przyjmowały, iż dofinansowanie z Europejskiego Funduszu Społecznego do usług doradczych powinno zostać zaliczone do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ stanowi ono część zapłaty za wykonane usługi i ma bezpośredni wpływ na wysokość ceny, jaką płacą podmioty korzystające z doradztwa. Stanowisko organów podatkowych zakłada więc, iż dotacja z funduszy europejskich jest w sposób ścisły i indywidualny związana z każdorazowym świadczeniem usług doradczych.  

     Stanowisko przedsiębiorców realizujących projekty w ramach Programów Operacyjnych Europejskiego Funduszu Społecznego, w tym PO WER, jest w tej kwestii zgoła odmienne. Dotacje, jakie otrzymują oni w związku ze świadczonymi usługami doradczymi, przeznaczane są wyłącznie na pokrycie kosztów realizacji projektu, nie stanowiąc przy tym zapłaty za usługi, a jedynie zwrot poniesionych kosztów. Dotacja może zwiększać podstawę opodatkowania jako część obrotu przedsiębiorcy jedynie wtedy, gdy ma bezpośredni wpływ na cenę usług świadczonych przez podatników. W stanach faktycznych, w których wydano wspomniane wcześniej interpretacje, a także w ciągu bieżącej działalności przedsiębiorców realizujących projekty objęte dofinansowaniem, taki bezpośredni związek nie występował, gdyż dotacja się służy sfinansowaniu dostawy konkretnych towarów bądź świadczenia konkretnych usług, a wsparciu ogółu działań służących realizacji projektu. Należy mieć na uwadze, że przewidziana w ustawie o podatku od towaru i usług możliwość opodatkowania dotacji bezpośrednio wpływających na cenę usługi stanowi wyjątek od ogólnej zasady nieopodatkowania wszelkich dotacji i jako taka powinna być interpretowana zawężająco. Przyjęta przez organy podatkowe wykładnia stanowi naszym zdaniem przekroczenie zakreślonych w sposób zawężający granic tego wyjątku. Dofinansowanie przyznawane podmiotom świadczącym usługi doradcze nie daje się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, nie stanowi też w żadnym wypadku dopłaty do ceny tych czynności czy elementu uzupełniającego tę cenę. Niejednokrotnie, same umowy o dofinansowanie wykluczają cenotwórczy charakter przyznawanych dotacji.  

     W związku z przedstawionym powyżej stanowiskiem, tak, jak na wstępie listu, zwracamy się z prośbą o wydanie interpretacji ogólnej przepisów podatkowych, w której stanowisko to zostanie uwzględnione. Rozwianie wątpliwości w zakresie objęcia podstawą opodatkowania podatkiem VAT także dofinansowań usług doradczych i rozstrzygnięcie kwestii z tym związanych na korzyść przedsiębiorców pozwoli na szersze wykorzystywanie dostępnych dotacji, a co za tym idzie, możliwość szerszego korzystania przez mikro, małych i średnich przedsiębiorców z usług doradczych, umożliwiających prawidłowe ukierunkowanie rozwoju ich przedsiębiorstw. W chwili obecnej, wielu przedsiębiorców świadczących usługi doradcze było zmuszonych wstrzymać realizację projektów zakontraktowanych na kwotę blisko 80 mln złotych, by uchronić się przed negatywnymi skutkami przyjętej przez organy podatkowe metody rozstrzygania podobnych sytuacji. Zmiana obecnej praktyki organów na bardziej sprzyjającą przedsiębiorcom zaangażowanym w realizację projektów współfinansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego wpłynie pozytywnie na rozwój mikro, małych i średnich przedsiębiorców, co ma niebagatelne znaczenie dla krajowej gospodarki.  

Liczymy na uwzględnienie przedstawionego w liście stanowiska.  

Z wyrazami szacunku:

Rafał Kunaszyk, Barbara Matyaszek, Związek Pracodowaców Usług Rozwojowych i Szkoleniowych LEWIATAN    Skontaktuj się z autorem petycji