Ratujmy willę generalską na Bemowie!

                                                                           Warszawa, dnia 17 stycznia 2020 roku

Stowarzyszenie „Kamień i co?”
ul. Stefana Bryły 4/159
02-685 Warszawa

Sz. P. Rafał Trzaskowski
Prezydent m.st. Warszawy
pl. Bankowy 3/5
00-950 Warszawa

Sz. P. Renata Kaznowska
Zastępca Prezydenta m.st. Warszawy
pl. Bankowy 3/5
00-950 Warszawa

Sz. P. Urszula Kierzkowska
Burmistrz Dzielnicy Bemowo m.st. Warszawy
ul. Powstańców Śląskich 70
01-381 Warszawa

PETYCJA o podjęcie działań w celu niedopuszczenia do rozbiórki zabytkowego obiektu oraz jego należyte zabezpieczenie przed dalszą degradacją

Dotyczy: Postępowania w sprawie zabytkowego budynku przy ulicy Jerzego Waldorffa 22 w Warszawie (tzw. willi generalskiej).

          My niżej podpisani, zwracamy się do Prezydenta m.st. Warszawy Sz.P. Rafała Trzaskowskiego, Wiceprezydent m.st. Warszawy Sz.P. Renaty Kaznowskiej oraz Burmistrza Dzielnicy Bemowo m.st. Warszawy Sz.P. Urszuli Kierzkowskiej z uprzejmą prośbą o niezwłoczne podjęcie działań mających na celu niedopuszczenie do rozbiórki zabytkowego budynku willi generalskiej położonej przy ulicy Jerzego Waldorffa 22 w Warszawie, oraz w dalszej perspektywie, do jej należytego zabezpieczenia i zagospodarowania.

           Obecnie nad willą generalską przy ul. Waldorffa 22 wisi widmo rozbiórki ze względu na fatalny stan techniczny obiektu, do którego doprowadziły lata zaniedbań i brak należytego zabezpieczenia obiektu m.in. przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Kilka dni temu nasze Stowarzyszenie otrzymało wezwanie na rozprawę administracyjną w sprawie rozbiórki budynku przy ul. Waldorffa 22, która odbędzie się dnia 19 lutego 2020 roku w siedzibie Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego w Warszawie. Po zapoznaniu się z protokołem oględzin o numerze IOT/226/2019, wykonanego „in situ” dnia 15 lutego 2019 roku przez Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego, w którym organ nadzoru budowlanego stwierdza we wnioskach, co następuje: "Stan techniczny powoduje zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, w obecnym stanie kwalifikuje się jedynie do rozbiórki." (kopię protokołu oględzin załączamy do naszej petycji w wersji papierowej), nie zgadzamy się z możliwością dopuszczenia przez m.st. Warszawa (właściciela budynku) do rozbiórki tego zabytkowego obiektu. Tego samego zdania jest również obecna przy oględzinach Sz.P. Agnieszka Szcześniewska, przedstawiciel Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków, co odnotowano w protokole PINB: "Pani Agnieszka Szcześniewska wyjaśnia, że rozbiórka budynku nie jest dopuszczalna, ponieważ obiekt ujęty jest w gminnej ewidencji zabytków i znajduje się w strefie otoczenia wpisanej do rejestru zabytków, otoczenia Fortu Bema". W związku z powyższym apelujemy do władz m.st. Warszawa o podjęcie natychmiastowych działań mających na celu uratowanie willi generalskiej przy ul. Waldorffa 22 przed rozbiórką.

          Przedmiotowy budynek już dwukrotnie zabezpieczany był przed negatywnym wpływem opadów atmosferycznych za pomocą folii dekarskiej, jednakże działania te okazały się być prowizoryczne i nietrwałe. Od czasu pożaru w 2012 roku, zaprószonym prawdopodobnie przez osoby bezdomne, przebywające we wnętrzu willi, budynek widniejący w gminnej ewidencji zabytków, nie doczekał się należytego zabezpieczenia, przez co ulegał dalszej destrukcji. Apelujemy o jak najszybszą i odpowiednią ochronę, skonsultowaną ze służbami konserwatorskimi. Jako Stowarzyszenie "Kamień i co?" w dniu 13.01.2020 roku złożyliśmy wniosek do Wojewódzkiego Mazowieckiego Konserwatora Zabytków prof. Jakuba Lewickiego o wpis do rejestru zabytków willi generalskiej przy ulicy Jerzego Waldorffa 22, co zwiększyłoby stopień ochrony tego obiektu. W naszej opinii opisywany budynek spełnia wymogi artykułu 6 ustęp 1 ustawy „o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami” z dnia 23 lipca 2003 roku, z późn. zm., który mówi, iż ochronie i opiece podlegają, bez względu na stan zachowania, zabytki nieruchome.

Willa generalska widziana z perspektywy lotu ptaka, jesień 2018 roku

           Kompleks willi z okresu międzywojnia w otoczeniu Fortu Bema, to unikalne w skali dzielnicy założenie urbanistyczne sprzed prawie stu lat. Biorąc pod uwagę fakt, że ta część dzielnicy Bemowo nie posiada znaczącej ilości zabytkowych obiektów, powinny one zostać otoczone szczególną opieką ze strony władz samorządowych. Posiadają one wartość zarówno historyczną, artystyczną jak i naukową, będąc przykładem poszukiwania narodowego stylu w architekturze po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 roku. Willa przy ulicy Jerzego Waldorffa 22 powstała w roku 1927 i jest dziełem znanego w tamtym okresie architekta - Aleksandra Sygietyńskiego. Swoją historią nawiązuje do rozwoju wojskowości na ziemiach polskich oraz industrializacji w międzywojniu, ponieważ zabytkowe budynki zlokalizowane przy ulicy Waldorffa wchodziły w skład Zespołu Wytwórni Amunicji nr 1 (Warsztatów Amunicyjnych), w których produkowano ogromne ilości amunicji dla Wojska Polskiego. W okresie powojennym tereny te użytkowane były przez Wojskową Centralę Handlową.

Willa generalska przy Waldorffa 22, widok na elewację frontową

        Willa generalska ma również znaczenie dla szybko urbanizujących się okolic Fortu Bema oraz obecnych i przyszłych mieszkańców, jako jedyny w okolicy obiekt będący własnością m.st. Warszawy, który można by zaadaptować na użytek lokalnej społeczności. Podobnie jak uratowana przed całkowitą degradacją willa przy ulicy Siarczanej 6 w warszawskiej dzielnicy Targówek, która stała się Centrum Kultury i Aktywności, budynek przy ulicy Waldorffa 22 mógłby w niedalekiej przyszłości zostać zagospodarowany i stworzyć wyjątkowe miejsce integracyjne, społeczne bądź edukacyjne dla stale rosnącej liczby mieszkańców Bemowa. Ponadto w przyszłości (po przeprowadzeniu remontu) może zwiększyć wartość kulturową dzielnicy i stać się celem spacerów historycznych/edukacyjnych z lokalnymi przewodnikami, będąc wraz z pozostałymi willami atrakcją turystyczną tej okolicy.

           Cały kompleks przy ulicy Waldorffa (w tym przedmiotowa willa pod numerem "22") ma również wymiar symboliczny, biorąc pod uwagę fakt, że sam patron ulicy - Jerzy Waldorff - był propagatorem ochrony i dbałości o pamiątki minionych czasów, co zaowocowało założeniem Społecznego Komitetu Opieki na rzecz Ochrony Starych Powązek. Mamy nadzieję, że m.st. Warszawa otoczy podobną opieką willę generalską, nie dopuszczając do jej rozebrania.

           Starania, dotyczące willi generalskiej, nasze Stowarzyszenie rozpoczęło już w połowie 2018 roku. Od tego czasu zabiegamy o poprawę jej stanu technicznego, jednakże degradacja na przestrzeni tych kilkunastu miesięcy jest widoczna gołym okiem. Nasze działania spotkały się z poparciem zarówno lokalnych jak i ogólnomiejskich organizacji, aktywistów i mieszkańców, czego wyrazem są załączone do petycji podpisy. W związku z powyższym zwracamy się do Państwa z prośbą o podjęcie współpracy i pilnych działań w zakresie ochrony willi generalskiej przy ul. Waldorffa 22.

Z wyrazami szacunku,
Członkowie Stowarzyszenia "Kamień i co?"

Załączniki do wersji papierowej:
1. Kopia protokołu z oględzin Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego (nr. IOT/226/2019)
2. Kopia wniosku o wpis do rejestru zabytków złożonego do Wojewódzkiego Mazowieckiego Konserwatora Zabytków
3. Lista z podpisami poparcia organizacji formalnych i nieformalnych z całej Warszawy
4. Lista z podpisami poparcia mieszkańców
5. Kopia wezwania na rozprawę administracyjną ws. rozbiórki obiektu
6. Kopia wniosku złożonego do PINB o przeprowadzenie kontroli w obiekcie zabytkowym

Grzegorz Niemczyk Monika Arasimowicz-Andres Paulina Fabrowska    Skontaktuj się z autorem petycji