W OBRONIE WOLNOŚCI SŁOWA. LIST OTWARTY W SPRAWIE HERTY MÜLLER

W OBRONIE WOLNOŚCI SŁOWA. LIST OTWARTY W SPRAWIE HERTY MÜLLER

My, ludzie zatroskani o stan polskiej kultury i wolności słowa, obserwujemy z rosnącym niepokojem coraz częstsze uleganie presji ideologicznej i próby uciszania debaty publicznej.

Wydarzenia w Krakowie, związane z odwołaniem spotkania z Hertą Müller, pokazują, jak łatwo agresywni aktywiści mogą sparaliżować instytucje, które powinny być przestrzenią wolności i odwagi myślenia.

Protestujemy przeciwko temu z całą stanowczością i wyrażamy głęboki niepokój wobec kierunku, w jakim zmierza nasza kultura, jeśli nadal będzie ulegać takim naciskom.

Nie wolno dopuścić, by kultura w Polsce stawała się zakładnikiem nacisków politycznych, społecznych czy medialnych. Rolą instytucji kultury nie jest ucieczka przed kontrowersjami, lecz ochrona prawa do różnorodności poglądów, do rozmowy, do wymiany myśli bez lęku.

Niepokoi nas również coraz wyraźniejsze przyzwolenie na język nienawiści wobec Żydów i Izraela, ukrywany pod hasłem „antysyjonizmu”. To zjawisko staje się coraz częściej akceptowane w środowiskach opiniotwórczych i przenika do instytucji kultury, które powinny być wolne od uprzedzeń i ideologicznych uproszczeń. Antysemityzm, nawet zamaskowany, zawsze prowadzi do wykluczenia, przemocy i milczenia.

Uleganie presji grup, które domagają się jedynej dopuszczalnej narracji, wiedzie wprost do autocenzury i zniszczenia fundamentów wolnej kultury. Przypadek Herty Müller jest ostrzeżeniem, bo jeśli dziś można uciszyć noblistkę, jutro można uciszyć każdego.

Dlatego uważamy, że Herta Müller powinna ponownie zostać zaproszona do Polski. Jej obecność byłaby nie tylko naprawieniem popełnionego błędu, lecz także symbolem sprzeciwu wobec zastraszania i przywróceniem elementarnej godności debacie publicznej. Polska scena kulturalna potrzebuje dziś takich jednoznacznych gestów.

Chcielibyśmy, w ramach oddolnej, wspólnej inicjatywy społecznej, zaprosić Hertę Müller na spotkanie otwarte dla publiczności. Jeśli wyrazi zgodę, z radością wysłuchamy jej wykładu na dowolnie wybrany przez nią temat.

Zwracamy się także do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Miasta Stołecznego Warszawy oraz Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny z apelem o zjednoczenie działań i zajęcie wspólnego stanowiska w obronie wolności słowa. W obliczu tego, że instytucje kultury coraz częściej ulegają szantażom ulicy i presji ideologicznej, oczekujemy od powołanych do ich prowadzenia podmiotów odwagi cywilnej i jednoznacznego sprzeciwu wobec prób ograniczania swobody debaty. Oczekujemy nie deklaracji, lecz realnych czynów w obronie wolności słowa.

Wzywamy instytucje kultury w całej Polsce do zajęcia jednoznacznego stanowiska w obronie wolności słowa, do odrzucenia praktyk zastraszania i do sprzeciwu wobec wszelkich prób cenzurowania artystów, pisarzy i intelektualistów.

Kultura nie może istnieć bez odwagi cywilnej, uczciwości i kręgosłupa moralnego.

Odwagi, drodzy decydenci. Nie jesteście zupą pomidorową, żeby wszyscy was lubili. Macie być niezależni, albo nie powinniście podejmować żadnych decyzji w sprawach kultury.

#MinisterstwoKulturyiDziedzictwaNarodowego

#MiastaStołeczneWarszawa

#StowarzyszeniaŻydowskiInstytutHistoryczny

#MuzeumPolin

Beata Lewkowicz    Skontaktuj się z autorem petycji