Zamiast likwidować przedszkola - zmniejszmy liczebność grup!

Petycja w interesie publicznym 

Na podstawie ustawy z dnia 11 lipca 2014 roku o petycjach (Dz.U. z 2014 r., poz. 1195) zwracamy się z wnioskiem do Prezydenta Miasta Bielska-Białej oraz Rady Miejskiej w Bielsku-Białej o zmniejszenie liczebności grup przedszkolnych w przedszkolach publicznych, a tam gdzie to możliwe przekształcenie lokalizacji przeznaczonych do likwidacji w publiczne żłobki w Bielsku-Białej.

Uzasadnienie

Mające miejsce ostatnio zamykanie i przenoszenie publicznych placówek przedszkolnych w Bielsku-Białej uzasadnione jest zmniejszającą się liczbą uczęszczających do nich dzieci. Nie da się ukryć, że zmiany demograficzne są wyzwaniem dla systemu edukacji. Ale z drugiej strony, są także szansą, aby rozwiązać istniejący od wielu lat w edukacji każdego szczebla problem zbyt dużej liczebności klas, co negatywnie odbija się na jakości kształcenia i możliwościach indywidualnego podejścia do każdej osoby.

Warto wskazać, że odpowiednie wsparcie dla każdego rozwijającego się człowieka jest nie tylko wielkim wsparciem dla niego samego, ale też skutecznym elementem strategii radzenia sobie z kryzysem demograficznym - w obliczu zmniejszającej się populacji potrzebujemy silnego kapitału społecznego i kulturowego oraz dobrze wyedukowanego w duchu odpowiedzialności za wspólnotę młodego społeczeństwa.

W tej chwili w mieście Bielsko-Biała funkcjonuje porównywalna sieć placówek prywatnych i publicznych. Liczba dzieci w placówkach prywatnych jest jednak ponad dwukrotnie mniejsza niż w placówkach publicznych. Mniejsza ilość dzieci w grupach, większa ilość opiekunów i pedagogów, większe bezpieczeństwo dzieci to powody dla których ilość dzieci w placówkach prywatnych zwiększa się kosztem ilości dzieci w placówkach publicznych.

Obowiązkiem samorządu jest jednak zapewnienie dostępu do żłobków i przedszkoli na najlepszym dla dzieci poziomie i bez względu na zasobność portfeli rodziców. Apelujemy o to, aby wykorzystać ten moment i zamiast likwidować kolejne oddziały przedszkolne - zmniejszyć liczebność grup, a tam gdzie to możliwe przekształcić je w brakujące oddziały żłobkowe, których jest obecnie symboliczna ilość.

Według Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli liczebność grupy przedszkolnej dzieci w wieku od 3 do 6 lat może wynosić maksymalnie 25 dzieci. Z danych udostępnionych nam przez Wydział Edukacji i Sportu można wyczytać, że na przestrzeni lat 2021 - 2025 spadła liczba dzieci uczęszczających do przedszkoli jak również liczba oddziałów przedszkolnych oferowanych przez Miasto. Jednak mimo zauważalnego niżu demograficznego średnia liczebność oddziału przedszkolnego w Bielsku- Białej nie uległa znacznej zmianie. Równolegle zwiększa się liczba oddziałów przedszkoli prywatnych do których obecnie uczęszcza około 1800 dzieci do ponad 30 placówek.

Za przykład może posłużyć Osiedle Grunwaldzkie, gdzie przedszkole prywatne rejestruje znaczne wzrosty, a przedszkola nr 14 i 15 spadki % na poziomie między 20-30% i niebawem znajdą się zapewne na kolejnej liście do likwidacji.

W roku szkolnym 2021/2022 średnia liczebność grupy wynosiła 23,32 dzieci na oddział, i spadła jedynie do 21,8 w roku obecnym. 22 dzieci na jedną wychowawczynię to zdecydowanie za dużo, wystarczy porozmawiać z opiekunkami dzieci, żeby to zrozumieć. W tak dużej grupie trudniej zapewnić dzieciom bezpieczeństwo, dobre warunki do nauki i rozwoju emocjonalnego, dostrzegać indywidualne potrzeby każdego z wychowanków. Nie bez przyczyny liczba dzieci w przedszkolach prywatnych wynosi ok. 15 w grupie. Liczebność dzieci w grupie jest jednym z powodów, dlaczego rodzice decydują się posyłać dzieci do placówek prywatnych. Likwidacja kolejnych przedszkoli niesie za sobą kolejne zagrożenia:

• rodzice stracą placówkę możliwie blisko do ich miejsca zamieszkania i zmuszeni będą do dowożenia dzieci do miejsc znajdujących się dalej;
  
  
• dostępność żłobka i przedszkola oraz jego cena jest determinantem dla młodych rodziców przy wyborze miejsca zamieszkania. Miasto Bielsko-Biała od wielu lat się wyludnia i szuka rozwiązań, które miałoby odwrócić ten trend - tańsze, dostępne publiczne przedszkola o wysokiej jakości są w stanie wpłynąć na zmianę trendu. 
  
  
• likwidacja kolejnych przedszkoli i zmniejszenie liczby oddziałów przy jednoczesnym utrzymywaniu wysokiej liczby w grupach przedszkolnych i żłobkowych jest w sprzeczności ze staraniami miasta o uzyskanie tytułu “Miasto przyjazne dzieciom” UNICEF

W roku obecnym na terenie miasta Bielsko-Biała funkcjonują zaledwie 3 żłobki publiczne oferujące 267 miejsc na 160 tysięczne miasto. Usługi te w całości zostały zagospodarowane przez sektor prywatny. Dla porównania w Katowicach mamy 14 placówek żłobkowych i ponad 1100 miejsc na 280 tysięczne miasto. 

Utrzymanie sprawnej i wydajnej publicznej infrastruktury o wysokiej jakości to same korzyści:

• gwarantuje równy dostęp do edukacji przedszkolnej dla wszystkich dzieci, również z mniejszych miejscowości, terenów wiejskich i peryferyjnych dzielnic, wielu rodziców przyjeżdża do miasta do pracy, a liczba dzieci w przedszkolach spada wolniej niż liczba dzieci urodzonych i zameldowanych w Bielsku-Białej dzięki dzieciom zamieszkałym w sąsiedztwie miasta,
  
  
• krótka i szybka droga do żłobka i przedszkola. Likwidacja przedszkola szczególnie dotyka rodziny bez samochodów lub o niższych dochodach,
  
  
• bliskość przedszkola czy żłobka ułatwia rodzicom łączenie obowiązków zawodowych i rodzinnych, ułatwia kobietom powrót do pracy do urlopach macierzyńskich i wychowawczych,
  
  
• mniejsze grupy dzieci to większa indywidualizacja podejścia, lepsze wsparcie rozwojowe i emocjonalne,
  
  
• pozostawienie liczby przedszkoli pozwala utrzymać dobre standardy kadrowe i uniknąć przepełnienia oddziałów w przyszłości,
  
  
• stabilność zatrudnienia nauczycieli i personelu wspierającego zapobiega odpływowi wykwalifikowanej kadry z systemu oświaty,
  
  
• przedszkola są ważnymi instytucjami lokalnymi, często pełnią funkcję centrów życia społecznego,
  
  
• likwidacja przedszkoli wpływa negatywnie na atrakcyjność osiedli – brak placówki lub dostęp wyłącznie do drogiej-prywatnej to często jeden z powodów migracji rodzin,
  
  
• utrzymanie infrastruktury pozwala na szybkie dostosowanie w przypadku ponownego wzrostu urodzeń lub napływu ludności,
  
  
• zamykanie przedszkoli to proces trudny do odwrócenia – odbudowa sieci jest kosztowna i czasochłonna,
  
  
• budynki przedszkoli są już zainwestowanym majątkiem publicznym – ich utrzymanie i modernizacja jest często tańsza niż późniejsza odbudowa,
  
  
• placówki można częściowo przekształcać (np. wykorzystać sale do zajęć dla maluchów, zajęć dla seniorów, klubów rodziców, poradni),
  
  
• zamykanie przedszkoli przynosi pozorne oszczędności, koszty społeczne, wyludnianie się miasta przynoszą dużo więcej strat finansowych,
  
  
• łatwy dostęp do przedszkoli jest jednym z kluczowych czynników zachęcających do posiadania dzieci,
  
  
• Państwo i samorządy utrzymując sieć przedszkoli, wysyłają sygnał, że inwestują w rodziny i przyszłość społeczeństwa.

Apelujemy o to, aby wykorzystać obecną sytuację i zamiast likwidować kolejne placówki oświaty, zmniejszyć w nich liczebność grup, a tam gdzie to możliwe przekształcić lokalizacje przeznaczone do likwidacji w publiczne żłobki.

DoBBre Miasto Bielsko-Biała - Aleksandra Skolarz, Gabriela Fiter    Skontaktuj się z autorem petycji