WNIOSEK O USTANOWIENIE ZABYTKOWEJ ALEI DRZEW W ZAGNAŃSKU

Zagnańsk, 5 kwietnia 2011


Pan Szczepan Skorupski
Wójt Gminy Zagnańsk



WNIOSEK O USTANOWIENIE ZABYTKOWEJ ALEI DRZEW
ZAGNAŃSK UL. SPOKOJNA

Wnosimy o ustanowienie ZABYTKOWEJ ALEI DRZEW przy ulicy Spokojnej w Zagnańsku o długości około 200 m, na odcinku od cmentarza do kościoła św. Rozalii i św. Marcina, i do drogi krajowej E 74, wraz z kompleksem otaczającym kościół.
W skład kompleksu wchodzi kilkadziesiąt drzew, których wiek a także wartość historyczna i krajobrazowa są nie od przecenienia. Pochodzenie drogi datuje się na 1664 rok- rok erygowania parafii w Zagnańsku przez biskupa krakowskiego Andrzeja Trzebickiego. W starej części cmentarza znajdują się mogiły Wincentego Hemana- weterana powstania styczniowego, ks. Stanisława Świątkiewicza również związanego z okresem powstania narodowego w 1863 roku.
Aleja znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie rezerwatu przyrody Kopalnia Zachełmie. Aleja nadaje szczególny charakter całemu kompleksowi kościoła, kopalni i Góry Chełmskiej.

Ukształtowane przez człowieka aleje przydrożne, wpisujące się wraz z drogą w pejzaż, są cennym dziedzictwem historycznym, posiadającym jednocześnie wysokie walory przyrodnicze. Dlatego mogą być one chronione, jako element przyrody i krajobrazu naturalnego (skupisko drzew, korytarze migracyjne), bądź jako element krajobrazu i dziedzictwa kulturowego (świadek historii, zabytek).
Ochrona pomnikowa uznawana jest za najstarszą, pierwszą świadomie wprowadzoną formę ochrony przyrody.
Naturalne środowisko przyrodnicze jest najczęstszym terenem uprawiania turystyki kwalifikowanej, która powinna być preferowana w gminie o wysokich walorach przyrodniczych. To nie szerokopasmowe drogi i zmodernizowane tereny ściągają turystów do województwa świętokrzyskiego. Naszym walorem jest przyroda.
Aleje drzew to nie tylko istotny element polskiego krajobrazu, to również unikalne ostoje bioróżnorodności, miejsca występowania wielu gatunków zwierząt, gniazdowania i żerowania ptaków. Pełnią również ważną rolę jako korytarze ekologiczne.

Szczególny niepokój budzi fakt, że część alei, w bezpośredniej okolicy zabytkowego cmentarza została bezpowrotnie zniszczona. Trudno znaleźć jakikolwiek rozsądny argument, który usprawiedliwiałby tak drastyczne działania. Na pewno nie mogą to być względy bezpieczeństwa, tak często przytaczane w tego rodzaju decyzjach.
Wycięte zostały drzewa na drodze niższej kategorii, o niewielkim natężeniu ruchu. Poszerzenie drogi i wycięcie drzew wcale nie poprawia bezpieczeństwa ruchu. Droga pozbawiona drzew, nawet nie poszerzona, sprawia wrażenie szerszej, niż jest w rzeczywistości, a to od razu powoduje wzrost prędkości pojazdów i tym samym zwiększenie częstości i ciężkości wypadków. W tym przypadku nie zostały poczynione żadne działania profilaktyczne przewidziane przy tego rodzaju decyzjach. Początek takich działań, to poznanie walorów historycznych i przyrodniczych drzew, które mają być usunięte, następnie przygotowanie raportu oddziaływania inwestycji na środowisko i konsultacje społeczne.
Usunięcie drzew w granicach pasa drogowego ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego może nastąpić, jeżeli zastosowanie innych dostępnych środków technicznych mających na celu zapewnienie tego bezpieczeństwa jest niemożliwe (bariery, odblaski itd.). Pochopne wycinanie drzew przy drogach gminnych i powiatowych jest co najmniej kontrowersyjne.
W tym przypadku mamy do czynienia naruszeniem dobra kulturowego, historycznego i krajobrazowego. Te wartości są chronione przepisami unijnymi.
Odbudowanie tej struktury będzie się wiązało z dużymi kosztami dla gminy, a jej rezultaty będą odczuwalne dopiero przez kolejne pokolenia.
Spodziewamy się wyciągnięcia konsekwencji prawych i kadrowych do osób odpowiedzialnych za te szkodliwe dla gminy działania.
Często drzewa o znacznie mniejszych rozmiarach mogą dla konkretnego regionu stanowić najstarsze, stąd najcenniejsze okazy. Wskazane jest również tworzenie pomników z drzew pięknych i okazałych, a niekoniecznie najstarszych i najgrubszych.
Dzięki temu wzrośnie szansa, że chronione okazy będą żyły jeszcze długo i zdrowo.
Zadaniem nowoczesnej pomnikowej ochrony przyrody jest m.in. ochrona zgrupowań cennych, dorodnych drzew, jak aleje lub zadrzewienia starych cmentarzy.

Obowiązkiem gminy, należącej do Stowarzyszenia Zdrowych Miast Polski, jest kreowanie nowoczesnego wizerunku, poprzez wykorzystanie instrumentów planowania przestrzennego w ochronie dóbr przyrody, a także korzystanie z projektów pomostowych na ochronę zabytków przyrody.
Jest to niezbędny element edukacji społecznej i ekologicznej, za którą odpowiedzialne są także jednostki samorządowe.

Zwracamy się do Pana, wójta gminy Zagnańsk, o objęcie honorowym patronatem, obywatelskiej inicjatywy i ochronę obiektów przyrodniczych odznaczających się szczególnym pięknem o wartości krajobrazowej i historycznej.

Liczymy na większa wrażliwość aktualnych władz, na tematy dotyczące problemów społecznych- w tym przypadku na świadomość kulturową i ekologiczną regionu. Największą wartość jaka posiada gmina- to walory przyrodnicze i historyczne.

art. 40 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody (Dz. U. 2004 Nr 228, poz. 880 z późn. zm.)

DO WIADOMOŚCI:

1. Rada Gminy Zagnańsk
2. Starosta Powiatu Kieleckiego
3. Wojewoda Świętokrzyski
4. Marszałek Województwa Świętokrzyskiego
5. Liga Ochrony Przyrody, Oddział Kielce
6. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Kielcach
7. Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Kielcach
8. Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Kielcach, Świętokrzyski Wojewódzki Konserwator Zabytków
9. Fundacja Greenpeace Polska
10. Stowarzyszenie Sadyba, Inicjatywa obywatelska "Ratujmy aleje"
11. Drogi dla Natury - program partnerskiej współpracy zarządów dróg i przyrodników

Zdjęcia aleji drzew

Dorota Jabłońska    Skontaktuj się z autorem petycji