Wolny dostęp do Parku Natolińskiego

pismo z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie Parku Natolińskiego

Pismo do Reginalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska

Warszawa dn. 29.06.2016

Szanowny Pan,

Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska,

Arkadiusz Siembida,

ul. Henryka Sienkiewicza 3, 00-015 Warszawa

W trosce o przetrwanie dobra kulturowego jakim jest Park Natoliński podjąłem się trudu zbierania podpisów pod petycją w sprawie wolnego dostępu dla mieszkańców i turystów do Parku Natolińskiego. Trzeba zauważyć, że materiały historyczne określają ten obiekt jako najpiękniejszy polski park doby oświecenia. Dlatego wraz z grupą ponad 1000 osób, które podpisały się pod petycją do Ministra Skarbu Państwa w sprawie otwarcia parku uważamy, że należy chronić to unikalne założenie parkowe o wyjątkowej wartości kulturowej. Jedną z form tej ochrony jest pełny, codzienny dostęp dla mieszkańców do parku, szczególnie do obszaru, który nie stanowi rezerwatu a obejmuje ok. 10 ha od strony ul. Nowoursynowskiej. Również ważnym elementem funkcjonowania parku jest zorganizowany, codzienny dostęp do części 110 ha rezerwatu, dodatkowo objętego programem Natura 2000. Ustawa o ochronie przyrody zakłada istotny udział społeczeństwa w działaniach na rzecz lokalnego środowiska.

Przykładem prawidłowej ochrony parku i środowiska może być pobliskie Muzeum i Park w Wilanowie. Park odwiedza rocznie ponad 2 mln osób, a przychody muzeum wynoszą ponad 36 mln zł rocznie, a mimo tego przyroda jest tam objęta prawidłową ochroną. Muzeum odprowadza liczne daniny podatkowe na rzecz Skarbu Państwa. Podobne przychody może generować Park Natoliński, który jest obiektem podobnym do Muzeum w Wilanowie. Wieloletnie zamknięcie obiektu -Park Natoliński- w skali 25 lat powoduje olbrzymie utracone przychody dla Skarbu Państwa i sąsiadujących dzielnic.

Na niewielkie, kilkuzłotowe opłaty za wstęp do parku wyrażają zgodę mieszkańcy, którzy są zatroskani praktycznym brakiem dostępu do Parku Natolińskiego. Środki pozyskane z opłat mogłyby wzmocnić fundusze związane z ochroną środowiska w Parku Natolińskim.

Praktyczne zamknięcie parku dla mieszkańców, poprzez ograniczenie dla grup 30 osobowych, które w dodatku muszą być organizowane poza parkiem, a na ich wejście wyraża zgodę władająca fundacja, stanowi poważne ograniczenie w dostępie do parku. (Na marginesie prosimy o wyjaśnienie zapisu w ostatnim zarządzeniu Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 20 czerwca 2016, poz. 5494, w którym zmieniono zapis o władającym na wpis właściciel. Proszę o przekazanie umowy z właścicielem (władającym), w której określone są jego prawa i obowiązki.)

Niewłaściwa ochrona przez władającego terenem doprowadziła do negatywnej antropopresji. Nie osiągnięto celu zakładanego w Planie Ochrony Środowiska. Osiągnięto skutek odwrotny. Dopuszczenie do zamknięcia zwierząt w Parku Natolińskim, poprzez ogrodzenie terenu stalowym płotem powoduje degradację zamkniętej tam zwierzyny, w tym dzików i saren. W opracowaniu M. Orzechowskiego pt. Ochrona przyrody i zabytków w Rezerwacie Las Natoliński w Warszawie, wskazuje się, że w parku o powierzchni 120 ha stwierdzono 21 zaskrońców natomiast licznie rozwijają się populacje lisów i jenotów. Trzeba się powołać na dotychczasowe doświadczenia z innych ogrodzonych rezerwatów, w których brak ingerencji człowieka doprowadził do degradacji środowiska. Dlatego ogrodzenie terenu jest szkodliwe dla rozwoju środowiska naturalnego.

Nie jest też jasne, dlaczego takie poważne zastrzeżenia wprowadzono w Planie Ochrony Środowiska Parku Natolińskiego, skoro do rezerwatu ścisłego Parku Narodowego Białowieża mogą wchodzić z przewodnikiem grupy 6 osobowe, można wjechać tam dorożką oraz w 12 osobowej grupie rowerowej. W Parku Natolińskim wprowadzono natomiast nakaz organizowania grup 30 osobowych, przy czym Fundacja Centrum Europejskie Natolin utrudnia wejście do parku, ciągle dezinformując w mediach o celu powołania rezerwatu.

Mieszkańcy Warszawy w petycji obywatelskiej zbierają podpisy mające na celu uratowanie dobra kultury jakim jest Park Natoliński, walczą o dostęp do tej przestrzeni przyrodniczej i kulturowej. Dlatego też przygotowywana jest petycja do Ministra Skarbu Państwa w celu całkowitego udostępnienia Parku Natolińskiego dla mieszkańców Warszawy i turystów, co jest jednym z elementów prawidłowego funkcjonowania środowiska parkowego. Petycję wspierają ruchy samorządowe, w tym ruch samorządowy Nasz Ursynów. Petycję podpisało ponad 1000 osób a ich liczba wzrasta.

Dlatego prosimy o spotkanie w drugiej połowie lipca br., tak aby omówić bieżącą sytuację oraz plany RDOŚ w zakresie ochrony przyrody na tym terenie. Prosimy o wyznaczenie terminu spotkania oraz wcześniejsze udostępnienie wszystkich dokumentów związanych z Fundacją Centrum Europejskie Natolin oraz Parkiem Natolińskim.

Z poważaniem

Piotr Barczak

Do wiad: Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków

Ul. Nowy Świat 18/20, 00-373 Warszawa

Ministerstwo Skarbu Państwa

Ul. Krucza 36, 00-522 Warszawa

Pismo w sprawie naruszania Art. 73 Konstytucji RP

Warszawa dn.09.06.2016  

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Prof. dr hab. Piotr Gliński  

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego

ul. Krakowskie Przedmieście 15/17 00-071 Warszawa

Szanowni Państwo,  

od 1994 roku Park Natoliński znajduje się we władaniu Fundacji „Centrum Europejskie Natolin”, Nowoursynowska 84, 02-797 Warszawa. Przekazanie władania terenem nastąpiło w oparciu o umowę z dnia 01.03.1994 r. zawartą z Urzędem Rady Ministrów, Al. Ujazdowskie 1/3 w Warszawie. Od tego czasu teren 120 ha Parku Natolińskiego jest zamknięty dla mieszkańców i turystów. Teren jest ogrodzony  a bramy wjazdowe pilnowane przez agencje ochrony. Część Parku Natolińskiego objęto Planem Ochrony Środowiska oraz programem Natura 2000 jednak ok. 10 ha od strony ulicy Nowoursynowskiej nie jest objęte ochroną przyrodniczą. W części zabytkowej, nieobjętej ochroną przyrodniczą, oprócz pałacu funkcjonuje uczelnia podyplomowa Kolegium Europejskie, kształcąca ok. 100 studentów rocznie. W rejonie tym znajdują się liczne zabytki kultury polskiej, które są dostępne wyłącznie w ramach wycieczek niedzielnych organizowanych przez Urząd Dzielnicy Ursynów. Na obszarze, na którym utworzono rezerwat przyrodniczy- ok. 100 ha- znajdują się ważne zabytki kultury polskiej, a cały teren 120 ha stanowi unikalny w skali Polski i Europy park krajobrazowy z układem alejek widokowych. Park od dłuższego czasu zarasta w wyniku błędnych decyzji administracyjnych. Niezależnie od statusu prawnego obu części, tej chronionej i tej wyłączonej z ochrony środowiskowej, ograniczono powszechny dostępu do obiektów kultury. Tego typu działanie jest sprzeczne z artykułem 73 Konstytucji RP, dlatego wnoszę o: przeprowadzenie działań mających na celu doprowadzenie do przestrzegania porządku prawnego w tym do przestrzegania Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i dopuszczenie mieszkańców i turystów do pełnego korzystania z dobra kultury polskiej jakim jest Park Natoliński.                                                                                          UZASADNIENIE    

Art. 73 Konstytucji RP jednoznacznie precyzuje prawa obywateli w zakresie równego dostępu do dóbr kultury, cyt. „Każdemu zapewnia się wolność twórczości artystycznej, badań naukowych oraz ogłaszania ich wyników, wolność nauczania, a także wolność korzystania z dóbr kultury”. Wolnościom tym nadano charakter absolutny. Brak codziennego, powszechnego dostępu do obiektów zabytkowych parku nie znajduje uzasadnienia w przepisach. Ograniczenie dostępu do obiektów zabytkowych miałoby uzasadnienie, gdyby naruszało czyjeś prawo własności lub naruszałoby porządek publiczny. Taka sytuacja w przypadku 10 ha Parku Natolińskiego od strony ul. Nowoursynowskiej nie ma miejsca. Dlatego blokowanie dostępu mieszkańcom do obszaru parku w sytuacji, w której ok. 100 studentów uczelni podyplomowej ma codzienny dostęp do parku jest sprzeczne z zasadami równego dostępu do dóbr kultury. Art. 1 Konstytucji, brzmi „Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli”. Dlatego artykuł ten należy odczytywać, że Rzeczypospolita Polska ma służyć wszystkim obywatelom a nie tylko wybranym. Warto wspomnieć, że przepis Art. 73. wskazuje jasno, że korzystanie z dóbr kultury jest wolnością, dlatego brak dostępu do tego obiektu jest ograniczaniem wolności obywatelskich. Warto zwrócić również uwagę, że norma Art. 6. Konstytucji zakłada obowiązek Rzeczypospolitej Polskiej zagwarantowania i upowszechniania dóbr kultury będącej źródłem tożsamości narodu polskiego. Takim dobrem kultury jest cały obszar Parku Natolińskiego, będącego europejską perłą parków doby oświecenia. Duże wątpliwości wzbudza Plan Ochrony Środowiska wprowadzony przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Warszawie wprowadzony zarządzeniem RDOŚ w dniu 21.01.2015 roku. W załączniku do zarządzenia   nr 3 wprowadzono ograniczenie dostępu do 100 ha Parku Natolińskiego w związku z podejrzeniem, iż mieszkańcy wyzbierają żuka- pachnicę dębową- owada który w większości żyje w dziuplach starych drzew. Nie jest to postępowanie zrozumiałe. Skoro park jest zamknięty od 1945 roku, to jakie przesłanki spowodowały, że wprowadzono ograniczenie dostępu do dobra kultury jakim jest Park Natoliński, skoro mieszkańcy nigdy nie mieli tam wstępu i nigdy nie udokumentowano działań mieszkańców związanych ze zbiorem żuka? Ten absurdalny zapis świadczy o złej woli RDOŚ w Warszawie i chęci pozbawienia mieszkańców ich praw związanych z Art. 73 Konstytucji RP. Petycję w sprawie powszechnego dostępu do Parku Natolińskiego podpisało ponad 700 osób, w tym radni, naukowcy i dziennikarze.

                                                                                                                   Z poważaniem                                                                                                                     Piotr   Barczak,                                                                                                                       autor petycji                                        

Do wiad: Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków                

              Ul. Nowy Świat 18/20, 00-373 Warszawa                

              Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków urzędu m. st. Warszawy              

              Ul. Nowy Świat 18/20, 00-373 Warszawa  

Udostępnij tę petycję

Pomóż uzbierać więcej podpisów tej petycji.

Jak promować petycję?

• Udostępnij petycję na swojej tablicy na Facebooku i w grupach związanych z tematyką petycji.
• Skontaktuj się ze swoimi przyjaciółmi
  1. Napisz wiadomość, w której wyjaśnisz, dlaczego podpisujesz się pod tą petycją, jako że ludzie są bardziej skłonni złożyć swój podpis, gdy rozumieją, jak ważny jest temat.
  2. Skopiuj i wklej adres internetowy petycji do swojej wiadomości.
  3. Wyślij wiadomość za pomocą poczty e-mail, usługi SMS, serwisów Facebook, WhatsApp, Twitter, Skype, Instagram i LinkedIn.